تاریخ سینما در ایران ؛

خان بابا معتضدی

خان بابا معتضدی نخستین مستندساز و از نخستین فیلمبرداران سینمای ایران بود که در سال ۱۲۷۱ در تبریز به دنیا آمد.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینما،  خان بابا معتضدی، پس از میرزا ابراهیم خان عکاس باشی، دومین مستندساز تاریخ سینمای ایران، محسوب می شود و به عبارت دیگر، نخستین مستندساز و فیلم‌بردار حرفه‌ای سینمای ایران است.
وی طی سالهای تحصیلش در رشته الکترومکانیک در فرانسه با پسر رئیس کمپانی گومون آشنا شد و فن فیلمبرداری و ظهور فیلم را آموخت و در اواخر دوره قاجار به ایران بازگشت.

 وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه در تاریخ پنجم خرداد ماه ۱۳۱۳ پیشنهاد کرد که به خان‌بابا معتضدی مدال علمی درجه یک اعطا شود. این وزارتخانه در توضیح پیشنهاد خود آورده است: « وی تقریبا اولین فردی بوده که در ایران مبادرت به فیلمبرداری کرده است. »
معتضدی فیلم های کوتاه کمدی _ اجتماعی تهیه کرد که بخش هایی از آن در فیلم «از مشروطیت تا سپنتا» استفاده شد .وی همچنین همزمان با فعالیت آوانس اوگانیانس نخستین فیلم سینمای ایران، «آبی و رابی» را در سال ۱۳۰۹ با دوربین گومون و سرعت ۱۶ کادر در ثانیه فیلمبرداری کرد.

خان بابا معتضدی، در روز ۲۹ اردیبهشت ۱۳۶۵ در سن ۹۴ سالگی در تهران درگذشت و در بهشت زهرای تهران قطعه ۸، ردیف ۷، شماره ۸ به خاک سپرده شد.

 فیلم‌ها:

تاج‌گذاری در کاخ گلستان (۱۳۰۴) در روز چهارشنبه ۲۵ آذر ۱۳۰۴ سلام رسمی سردارسپه در کنار تخت مرمر کاخ گلستان را فیلم‌برداری کرد

افتتاح راه‌آهن شمال (۱۳۰۶)

افتتاح بانک ملی (۱۳۰۶)

رژهٔ قشون لشگری

رضاشاه در مجلس مؤسسان

فیلم‌برداری از مراسم حضور سردار سپه در مجلس مؤسسان (۱۳۰۴) که نظامیان برای سلطنت رساندن او تشکیل داده بود یکی از نخستین فیلم‌ها بود.

سفر رضاشاه به ترکیه

مراسم کلنگ نخست بنای راه‌آهن

مراسم پیش‌آهنگی (۱۳۱۹)

افتتاح رادیو تهران (۱۳۱۹)

فیلم‌برداری از تجهیزات شرکت نفت ایران و انگلیس در جنوب

فیلم‌بردار از گشایش مجلس مؤسسان

افتتاح کارخانه ریسباف

دیگر فعالیت‌های خان باباخان: 

فعالیت در استودیو گومون در زمینه فیلم‌برداری و چاپ و لابرتوار (۱۲۹۲)

فعالیت فیلم‌برداری از: ۱۲۹۵ با تهیه فیلمی از ولیعهداحمدشاه (محمدحسن میرزا)

تأسیس نخستین سینمای ویژه بانوان؛ خورشید، با همکاری آرتاشس پاتماگریان (۱۲۹۶)

تأسیس سینما‌های صنعتی (ویژه بانوان) , تمدن، پری، گلوبندک، کشور، میهن

معتضدی در اردیبهشت ۱۳۰۷ با همکاری کلنل علینقی وزیری «سینما صنعتی» را در سالون مدرسهٔ عالی موسیقی، ویژه نسوان راه انداخت.

فیلم‌بردار نخستین فیلم بلند سینمای ایران، آبی و رابی (۱۳۰۹)

همزمان با فعالیت اوانس اوگانیانس، معتضدی نخستین فیلم بلند سینمای ایران، آبی و رابی، را با دوربین گومون و سرعت ۱۶ کادر در ثانیه فیلم‌بردار کرد

نگارش سه نمایش‌نامه تحت عناوین: «حکیم اجباری»، «حقه بازی»، «لئیم»