به گزارش پایگاه خبری موزه سینما، سوم آذرماه 1325خورشیدی، سینما متروپُل در خیابان لاله‌زار نو گشایش یافت؛ در جایی که روبه‌روی پاساژ شعله بود. عصر با آمدن شماری از دولتیان و درباریان، برنامه‌های تدارک دیده شده آغاز شد. مهمانان در جای خود نشستند، در حالی که پیدا بود از سازه‌ی بسیار مدرن و تالارهای زیبای سینما غرق در شگفتی شده‌اند. این سازه کار یکی از برجسته‌ترین معماران نوگرای آن روز ایران بود.
پس از سخنرانی‌های آغازین، نخستین فیلم سینما متروپُل نمایش داده شد؛ فیلمی آمریکایی به نام «نگهبان مبارز» درباره‌ی زندگی پُرماجرای لویی شانزدهم، پادشاه فرانسه. شاید این فیلم انتخاب مناسبی برای آن روز نبود!
طراح و سازنده‌ی سینما متروپل، وارتان هوانسیان، استاد معماری نام‌آشنای آن زمان بود. او را از برجسته‌ترین معماران دهه‌ی بیست ایران می‌دانند؛ با اندیشه‌هایی بسیار نوگرا و پیشرو در طراحی. ورودی سینما بسیار چشمگیر و باشکوه ساخته شده بود. تالار انتظار نیز با پرداختی ریزبینانه و آذین‌هایی دل انگیز، با تالار سینماهای دیگر تهران تفاوت بسیار داشت. به‌ویژه آنکه در میان بخش‌های گوناگون سینما، هارمونی و هماهنگی بسیاری دیده می‌شد.
سازه‌ی سینما متروپل بتونی بود و ورودی آن دایره‌ای شکل ساخته شده بود. طراحی پلکان تالار از تازگی‌ها و نوجویی‌های معماری سازه به‌شمار می‌رفت. فضاهایی که برای این ساختمان 6 اشکوبه‌ای ساخته بودند، دربردارنده‌ی بخش‌های گوناگونی مانند اتاق‌های گریم، مونتاژ، دوبله و هر آن چیزی می‌شد که به کار سینما و نمایش می‌آمد. تالاری نیز ویژه‌ی برنامه‌های باله بود. لژ خانوادگی سینما در زیبایی بی‌مانند بود و بهترین و آسوده‌ترین صندلی‌ها در تالارهای نمایش سینما دیده می‌شد. به همه‌ی این‌ها، پرده‌ی نقره‌ای سینما را باید افزود.
دیدن فیلم در چنین سینمایی، آن هم در دل لاله‌زار، یادهایی باشکوه و فرح‌بخش در ذهن سینماروهای آن سال‌ها به یادگار گذاشته است. بی‌سببی نیست که هنوز هم از سینما متروپل و روزهای نمایش باله و فیلم‌های جورواجور آن، با حسرت و دریغ یاد می‌شد؛ حسرتِ از دست رفتن آن! این سینما در 15 اسفندماه 1386 خورشیدی، برای همیشه بسته شد.
نزدیک به 900 تماشاگر ظرفیت سینما متروپل بود. هر چند در آن روزگار، در سینماهای لاله‌زار گاه تا صد تَن را نیز می‌شد دید که صندلی‌ای پیدا نکرده بودند و نشسته و سرپا چشم به پرده‌ی سینما می‌دوختند و سرگرم تماشای فیلم می‌شدند. سینما متروپل نیز این‌گونه بود. در سال 1355 خورشیدی، فروش سینما متروپل از مرز 2 میلیون و 500 هزار تومان هم گذشت. این اندازه فروش برای تهران آن روزگار رکوردی چشمگیر به شمار می‌آمد. پایتخت‌نشین‌ها چنین شوری برای رفتن به سینما و دیدن فیلم داشتند!
مالکان سینما متروپل دونفر به نام‌های بهبهانی و اسماعیلی بودند. آن‌ها کار خود را تا سال 1386 خورشیدی، ادامه دادند و همان‌گونه که پیش‌تر اشاره کردیم، در این سال ناچار به بستن سینمای تاریخی لاله‌زار، سینما متروپل، شدند. در آن زمان و پس از رویدادهای انقلاب، نام متروپل به سینما رودکی برگردانده شده بود.
اکنون سازه‌ی سینما متروپل بدون کاربری است و از تابلوی نمایان آن که نام سینما را با حروف لاتین نشان می‌داد، جز واژه‌هایی رنگ و رو رفته، چیزی نمانده و دیرگاهی است که درهای این سینما بسته شده است.
شاید ویژگی نمایان خیابان تاریخی لاله‌زار، سینماهای آن است. در این خیابان 18 سینما دیده می‌شود که شمار بسیاری از آن‌ها بسته شده‌اند و جز یادهایی دور و نزدیک یادبودی از آن‌ها نمانده است. نخستین سینمای نوین این خیابان در سال 1306 و به نام سینما البرز گشایش یافت. آنجا را سینما ایران نیز می‌نامیدند.
کسانی بودند که از بامداد تا شبانگاه به سینما می‌رفتند. یک فیلم را بارها و بارها می‌دیدند و هیچ‌گاه از دیدن چندباره‌ی آن خسته نمی‌شدند. حتا خوراک‌شان را آنجا می‌خوردند. برخی از سینماهای لاله‌زار دو فیلم را با یک بلیت نشان می‌دادند. این سینماها برای آن‌هایی که سینماگردهای حرفه‌ای بودند اما پول کمتری داشتند، به‌صرفه بود. سینماهایی هم بودند که میانه‌ی (:وسط) پخش فیلم استراحت می‌دادند. به این روش «آنتراکت» یا همان «میان‌پرده» می‌گفتند. در این فاصله برنامه‌ای کوتاه اجرا می‌کرد و سپس دنباله‌ی فیلم نشان داده می‌شد. سینماهایی هم در لاله‌زار بودند که هر تماشاگری آنجا نمی‌رفت؛ چون جای بزن‌بهادرها و پُرشر و شورها بود. گاه نیز زمان نمایش برخی از فیلم‌ها، چنان غلغله‌ای از تماشاگران پدید می‌آورد که به‌سختی می‌شد بلیت فیلم را تهیه کرد.
مانند فیلم «توفان در شهر ما» که در فروردین‌ماه 1337 خورشیدی، در سینما ایران، در خیابان لاله‌زار اکران شد و مردم برای خرید بلیت آن صف‌های طولانی می‌بستند. نمایش این فیلم پُرفروش، هنوز در یاد نسل گذشته هست.
با گشایش سینما متروپل، لاله‌زار جایی دل‌پسندتر برای دوست‌داران سینما شد. جایگاه و اهمیت این سینما را در فیلمی از مسعود کیمیایی می‌توان بازشناخت که به نام «متروپل» در سال 1392 خورشیدی، اکران شد و ماجراهای آن در همین سینمای متروپل لاله‌زار روی می‌دهد.
* تلخیص شده از نوشته لیلا ابراهیمی و مینا پورموسوی؛ تارنمای روزنامه «همشهری»