به گزارش پایگاه خبری موزه سینما، محمدعلی کشاورز در ۲۶ فروردین ۱۳۰۹ در محله سیچان شهر اصفهان به دنیا آمد. او دومین فرزند خانواده‌ای بود که اصالت آن‌ها به ارامنه گرجستان بازمی‌گردد؛ خانواده‌ای که در دوره صفوی و زمان شاه عباس به ایران مهاجرت کرده و مسلمان شده بودند.
استاد کشاورز پس از پایان دوران دبیرستان، وارد هنرستان هنرپیشگی تهران شد و سپس در دانشکده هنرهای دراماتیک تحصیلات خود را ادامه داد. او هم‌زمان با تحصیل، از سال ۱۳۳۹ با بازی در نمایش «ویولن‌ساز کره مونا» قدم به دنیای حرفه‌ای تئاتر گذاشت.
اولین فعالیت هنری وی بازی در تله تئاتر «خودکشی» به کارگردانی علی نصیریان در سال ۱۳۳۹ بوده است و سپس در نمایش‌هایی همچون «ویولن‌ساز کره‌مونا»، «آنتیگون»، «آندورا»، «ادیپوس شهریار»، «بازی استریندبرگل» بازی کرد. کشاورز با فیلم‌سازان نامداری چون فرّخ غفّاری، ابراهیم گلستان، والریو زورلینی، بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، نادر ابراهیمی، علی حاتمی، داریوش مهرجویی و عباس کیارستمی همکاری کرده‌است و با بازیگرانی غیرایرانی چون آنتونی کوئین و ماکس فون سیدو همبازی بوده است.
محمدعلی کشاورز در گفتگویی با «موزه سینما» گفته است : سال ۱۳۰۹ در جلفا به دنیا آمدم، پدرم کدخدای آنجا بود و زندگی ما از کشاورزی می‌گذشت. زمانی که دیپلم گرفتم با خانواده به تهران آمدیم و من در دانشگاه رشته پزشکی امتحان دادم و قبول شدم و یادم می‌آید موقع کالبدشکافی متوجه شدم من برای این کار مناسب نیستم و از رشته پزشکی انصراف دادم. در روزنامه اطلاعات هنرستان بازیگری اعلام کرده بود که هنرجو با مدرک دیپلم می‌پذیرد که من امتحان دادم و قبول و وارد دنیای بازیگری شدم.
او درباره اهمیت نقش برای یک بازیگر هم معتقد بود: بازیگر بزرگ و کوچک معنا دارد و نقش کوچک و بزرگ اهمیت ندارد و یک بازیگر وقتی نقشی را نمی‌تواند بازی کند نباید مسئولیت آن را بپذیرد و باید میدان را برای بازیگر دیگری باز کند تا آن را ایفا کند.
کشاورز درباره ناصر تقوایی اظهار داشته است : تجزیه و تحلیلی که تقوایی درباره نقش می‌کرد حیرت‌انگیز و طنزی که در خود او وجود داشت برای من همیشه جالب بوده است. متاسفم که ایشان با این همه تجربه کم کار می‌کند.
استاد کشاورز درباره همکاری خود با زنده‌یاد عباس کیارستمی هم گفته است: کیارستمی هیچ وقت در آثارش با بازیگر حرفه‌ای کار نکرده بود اما من در «زیر درختان زیتون» با او کار کردم. کیارستمی کارگردان بسیار توانایی بود و سبک مخصوص به خودش را داشت به همین دلیل هر بازیگری علاقه‌مند بود تا در فیلم‌های او ایفای نقش کند. در دوره‌ای برخی‌ها سبک او را تقلید می‌کردند اما فن اصلی کار او را نمی‌دانستند زیرا او روش‌های منحصر به خودش را داشت. کیارستمی همچنین دید بسیار خوبی درباره تصویر داشت، سینما را خیلی خوب می‌شناخت و مساله مهم این است که قبل از ساخت هر فیلمش مدت‌ها به دنبال لوکیشن می‌گشت و براساس لوکیشن متنش را می‌نوشت.»
در سال ۱۳۴۷ به تلویزیون رفت و کارگردانی هنری قسمت‌هایی از سریال خانهٔ قمر خانم را به عهده گرفت. از آثار ماندگار وی می‌توان به مجموعه‌های تلویزیونی دایی‌جان ناپلئون، آتش بدون دود، هزاردستان (در نقش شعبان استخوانی)، سربداران (در نقش خواجه قشیری)، افسانه سلطان و شبان (در نقش خوابگزار اعظم)، پدرسالار و گرگ‌ها اشاره کرد.
کشاورز برای نخستین بار در سال ۱۳۴۳ با فیلم شب قوزی ساخته فرخ غفاری بازیگری سینما را نیز تجربه کرد و تاکنون در ۴۷ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده‌است. از جمله کارهای قابل توجه او می‌توان بهرگبار، خشت و آینه، برزخی‌ها، کمال الملک، مردی که موش شد، کفش‌های میرزا نوروز، مادر، جستجو در جزیره، ناصرالدین شاه آکتور سینما، دلشدگان، آقای بخشدار، زیر درختان زیتون، روز واقعه و کمیته مجازات اشاره کرد.
افتخارات
کشاورز برای بازی در فیلم مادر ساختهٔ علی حاتمی نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.
نقش‌آفرینی ماندگار در «هزار دستان» و «پدرسالار»
اين‌بازيگر پيشكسوت نقش «شعبان بي‌مخ» در سريال هزاردستان را برترين كار دوران بازيگري خود می دانست . کشاورز با اشاره به «هزاردستان» گفته است: برای ایفای نقش در این فیلم مطالعه زیادی کردم، صحبت‌های زیادی با جاهل‌های جنوب شهر داشتم و برای گریم و لباس با علی حاتمی خیلی صحبت کردیم تا به یک توافقی رسیدیم و خوشبختانه این نقش خوب دیده شد. حاتمی برای «هزاردستان» دو، سه نقش را به من پیشنهاد داد و من گفتم نقش شعبان استخوانی را می‌خواهم زیرا با این نقش می‌خواهم تجربه جدید بدست آورم و دلایلم را هم برایش توضیح دادم و او نیز پذیرفت.
وی افزوده است: من شعبان استخوانی را به عنوان یک شخصیت بد نشناختم. زیرا شعبان یکی از آدم‌هایی است که در آن جامعه سوخته بود. او برای خودش یک زندگی داشت، استخوان جمع می‌کرد و سریشون درست می‌کرد و از فروختن سریشون ارتزاق می‌کرد و ناخوداگاه وارد ماجرایی شده بود. من معتقدم انسان‌ها باید نسبت به شرایط خود آگاه باشند تا وارد اتفاقات بد نشوند. همه ما می‌دانیم که انسان‌ها زمان یکه به دنیا می آیند شرور، آدمکش و قاتل نیستند، همه در بد تولد انسان‌های پاکی هستند اما شرایط جامعه آن‌ها را تغییر می‌دهد.
استاد کشاورز درباره سریال پدر سالار هم گفته است: در همه ایران من را به عنوان اسدالله‌خان پدرسالار می‌شناسند و برای این نقش تشکر می‌کنند. این ها همه از جمله مواردی است که باید درباره آن تحقیق شود که چطور یک فیلم یا سریال تا این حد در بین مردم مورد استقبال قرار می‌گیرد.
کشاورز خاطرنشان کرده است: «در «پدرسالار» چیزی که برای من اهمیت داشت این بود که احترام زن در خانواده نقطه عطف بود و این آدم (اسدالله خان) نسبت به همسرش احترام زیادی قائل بود و هیچ وقت صدایش را روی همسرش بلند نمی‌کرد.»
کشاورز همچنین تاکید کرده است : یکی از مهم‌ترین اشکالات در سینمای ما این است که که یکدیگر را قبول نداریم در حالی که اگر با فرهنگ غنی‌مان به خوبی آشنا باشیم؛ باید برای پیشبرد فرهنگ کشورمان زحمت بکشیم.
او درباره جوانان علاقه‌مند به سینما و بازیگری نیز بیان داشته است: توصیه من به جوان‌هایی که می‌خواهند وارد بازیگری شوند این است که در ابتدا به دنبال دانش این حرفه بروند و فرهنگ غنی ایران که چند هزار ساله است را مطالعه کنند و توجه داشته باشند که به عنوان مثال، ۲۵۰۰ سال پیش هنرمندان برای تخت جمشید و نقش رستم چه زحماتی کشیدند و بر روی سنگ‌ها کار کردند. نقش‌های برجسته‌ای که بعد از سال‌ها هنوز به همان شکل باقی مانده است و این امر را نباید به حساب فرمانروایان آن زمان بگذاریم بلکه باید به حساب هنرمندانی بگذاریم که زحمات زیادی کشیدند و متاسفانه اسمی از آن‌ها نیست اما در تاریخ بشری آثارشان برای همیشه ماندگار شده است.
فیلم شناسی کشاورز