نگاهی به تاریخ سینمای ایران؛

«آبی و رابی» ، نخستین فیلم صامت ایران

«آبی و رابی» ، نخستین فیلم صامت ایران

نخستین فیلم بلند داستانی صامت ایران به کارگردانی آوانس اوگانیانس، فیلم «آبی و رابی» بود که در سال ۱۳۰۹ باهزینه ۵۶۰ تومان ساخته شد و توانست حدود ۷۰۰۰ تومان درآمد نصیب تهیه‌کننده کند.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینمای ایران، «آبی و رابی» نخستین فیلم سینمای ایران با ژانرکمدی است که در سال ۱۳۰۹ توسط «آوانس اوگانیانس» ساخته شد و نخستین بار در روز جمعه ۱۲ دی ۱۳۰۹، ساعت ۲ بعدازظهر در سینما مایاک به نمایش درآمد.
آبی و رابی داستان دو شخصیت به نام‌های آبی (محمدخان ضرابی) و رابی (غلامعلی خان سهرابی فرد) است. آبی هنگامی که آب می‌نوشد، شکم رابی باد می‌کند. رابی زیر بوم غلطانی دراز می‌کشد و آبی با پتک بر سر او می‌زند و رابی پهن و کوتاه می‌شود. در رستوران لقانطه، آبی و رابی سفارش مرغ می‌دهند و وقتی قصد خوردن آن را دارند، آن مرغ به پرواز در می‌آید و…
سال ها بعد تنها نسخه این فیلم در آتش سوزی سینما مایاک از بین رفت. محمدخان ضرابی، غلامعلی خان سهرابی‌فرد، محمدعلی قطبی، امیر ارجمند، ابوالقاسم آتشی، مادام سیرانوش، آوانس اوگانیانس، احمد دهقان، عباس طاهباز و کاظم سیار از جمله بازیگرانی هستند که در این فیلم نقش آفرینی داشتند.تهیه کنندگی این فیلم را  نیز ساکورا لیدزه بر عهده داشت.
گفتنی است، این فیلم توسط «خان بابا معتضدی» اولین فیلمبردارسینمای ایران فیلمبرداری شده است.

آوانس اوگانیانس در ۱۲۷۹ یا ۱۲۸۰ به روایتی در عشق آباد، جمهوری ترکمنستان و به روایتی در مشهد متولد شد.
او تحصیلاتش را در رشته تجارت در تاشکند، حقوق را در عشق آباد و سینما را در مسکو گذراند و در سال ۱۳۰۸ به همراه دخترش زما (بازیگر فیلم "حاجی آقا آکتور سینما") به ایران مهاجرت کرد.
در سال ۱۳۰۹ مدرسهٔ آرتیستی سینما را که اولین مدرسهٔ سینمایی در ایران بود با نام "پرورشگاه آرتیستی سینما" در تهران تأسیس کرد و در همین سال به عنوان نویسنده، کارگردان، بازیگر و تدوینگر اولین فیلم تاریخ سینمای ایران به نام "آبی و رابی" را در هند ساخت. 
این فیلم که سوژه‌های پراکنده آن از روی فیلم‌های خارجی کپی برداری شده بود، با استقبال بینندگان که نخستین فیلم ایرانی را می‌دیدند، مواجه شد.
اوگانیانس سپس در سال ۱۳۱۱ استودیو پرس فیلم را تأسیس کرد و دومین فیلم خود را  به نام "حاجی آقا آکتور سینما"  در سال 1312 تولید کرد. او علاوه بر این دو فیلم، دو فیلم دیگر با نام‌های "سوار سفید" و "کودتای 1299" نیز تولید کرد. اوگانیانس در سال 1340 در سن 61 سالگی درگذشت.