حدود 170 سال پیش محمد شاه قاجار، نوه فتحعلی شاه قاجار که در تهران زندگی می کرد دستور داد تا در محله محمودیه امروزی کاخی به نام قصر محمدیه برایش بسازند؛ اما با مرگ وی، ساخت محمدیه نیمه کاره ماند. همزمان با ساخت کاخ، درباریان نزدیک به شاه هم در همان حوالی اقدام به ایجاد باغ و عمارت دیگری کردند. حسینعلی معیرالممالک -از دامادهای فتحعلی شاه- این باغ و عمارت را در محله باغ فردوس تهران ساخت که اکنون آن را به نام باغ فردوس می شناسیم. این باغ دل انگیز به شیوه چهار باغ ایرانی طراحی شده و عناصر اصلی مثل چهار محور اصلی، آب، درخت، چهارگوش بودن محیط باغ، کوشک میانی و ... در آن به چشم می خورد.
با پیروزی انقلاب اسلامی، باغ فردوس میزبان مرکز آموزش اسلامی فیلمسازی شد و در سال 1376 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید .
موزه سینما در خرداد ماه سال 1377 با تلاش های زنده یادان عباس کیارستمی، عزت الله انتظامی و هنرمندان دیگر ابتدا در خیابان لاله زار تهران با هدف ثبت، نگهداری و حفظ میراث سینمای ایران آغاز به کار کرد. چند سال بعد در شهریور ماه 1381 موزه سینما با حضور سید محمد خاتمی رئیس جمهور وقت به مکانی کنونی خود، یعنی باغ فردوس تهران منتقل شد و آثار موجود در آن در عمارت قدیمی این باغ به نمایش درآمد. در حال حاضر موزه دارای 9 تالار با موضوعات متنوع از سینماست. در این تالارها گنجینه بزرگی از عکس های سینمای ایران، تجهیزات سینما، جوایز ارزنده بین المللی، وسایل شخصی هنرمندان بزرگ، آثار مربوط به سینمای کودک و سینمای دفاع مقدس و ... به نمایش درآمده است.
عمارت باغ دو طبقه دارد و معماری آن به سبک دوره قاجار و ترکیبی از معماری ایرانی و اروپایی است. یکی از زیباترین بخش های عمارت، گچ بری های ظریف و هنرمندانه ستون ها و سقف ایوان کاخ است که بی شک توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. علاوه بر آن تزیینات آینه کاری موجود در پنجره ها، عمارت را با شکوه تر جلوه می دهد. این عمارت هم اکنون محل دائمی موزه سینمای ایران است.
آثار دیدنی مجموعه موزه سینما تنها محدود به داخل عمارت نیستند و شما در قسمت باغ می توانید مجموعه از تندیس ها و سردیس های هنرمندان بزرگی مثل زنده یاد عزت الله انتظامی، سهروردی، شیخ اشراق و چند تن دیگر را هم ببینید. این باغ همچنین 3 سالن سینما به نام های فردوس، کارتوگراف و تمدن دارد که می توانید در آن ها به تماشای فیلم های روز سینمای ایران بنشینید.
امکانات موزه سینما ایران
عکس‌ها : شامل هزاران عکس از صحنه‌های فیلم‌های سینمایی، پشت صحنه و مراحل فیلمسازی و فعالیت‌های سینمایی و هنرمندان و دست اندرکاران صنعت و هنر سینما است که قدیمی‌ترین آن به نخستین روزهای نمایش فیلم در ایران باز می‌گردد.
فیلم‌نامه‌ها : شامل 400 فیلم‌نامه ساخته شدهاعلان‌ها : بیش از 2500 اعلان سینمایی از دهه 1310 تاکنون گردآوری شده و بخشی از آن به نمایش گذاشته شده است.
جوایز داخلی و بین‌المللی : بخشی از جوایز و افتخارات بین‌المللی سینمای ایران که عمدتاً به دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی است و در موزه جمع شده و تکمیل آن ادامه دارد.
کتاب‌ها : شامل کتاب‌های سینمایی از نخستین چاپ‌ها تاکنون است که به حدود 8000 جلد می‌رسد.
اسناد و مدارک : حدود 3000 قطعه سند شامل اسناد دولتی، نمایش‌ها، قراردادها، اسناد تاریخی، اسناد مالکیت، سینماها و … از حدود 90 سال پیش تاکنون موجود است.
فیلم و ویدئو : 1000 فیلم سینمایی ایرانی به همراه 500 عنوان نمونه کوتاه (آنونس) آرشیو تصویری فعلی موزه را تشکیل می‌دهد.
مطبوعات : شامل 5000 جلد نشریه است که قدیمی‌ترین آن متعلق به 1309 است.
اسباب سینماتوگراف : شامل حدود 300 دستگاه و ابزار قدیمی است که عمدتاً بسیار قیمتی و قابل نمایش در موزه است که قدیمی‌ترین این دستگاه‌ها متعلق به 1309 و اغلب ساخت صنعتگران قدیمی سینمای ایران است در همان زمان موجب شگفتی فن‌کاران خارجی می‌شده است.
لباس، دکور و گریم : شامل نمونه‌های تاریخی لباس، دکور سازی، صحنه آرایی و چهره‌پردازی است که تلاش بسیار زیادی برای جمع آوری آنها صورت گرفته است.
تالارهای موزه
موزه سینما شامل 7 تالار است که با ورود به محوطه باغ از طریق پله های ساختمان زیبای باغ فردوس می توان وارد تالارهای موزه شد. در طبقه فوقانی 3 سالن وجود دارد و از داخل تالار سوم سینما به وسیله پله های مارپیچ می توان 4 تالار دیگر را بازدید کرد.
ـ تالار اول موزه سینما ایران : تاریخچه ورود سینما به ایران : پرده خوانی، شهر فرنگ، پوسترهای اولیه، پیشگامان، اسباب سینما توگراف
ـ تالار دوم موزه سینما ایران : سینما در سالهای١٣٨٠-١٣٣٠
ـ تالار سوم موزه سینما ایران : جوایز و حضور بین الملل سینمای ایران
تالار چهارم موزه سینما ایران : سینمای جنگ و دفاع مقدسر
تالار پنجم موزه سینما ایران : ارامنه و سینمای ایران
تالار ششم موزه سینما ایران : بخش کودک و نوجوان
تالار هفتم موزه سینما ایران : اتاق صدا، دوبله و موسیقی
موزه سینما فرصتی ست برای آشنایی با تاریخچه سینمای ایران و جهان، به شیوه ای ملموس و جذاب.
موزه سینما به شما این امکان را می دهد تا قدیمی ترین فیلم های سینمای ایران و جهان را در سینمایی کوچک و قدیمی به تماشا بنشینید.
در این موزه می توانید طیف وسیعی از انواع جوایز بین المللی هنرمندان بزرگ ایرانی را ببینید.
عکس ها، وسایل شخصی و عروسک های استفاده شده در فیلم ها، همگی آیتم هایی نوستالژیکی هستند که در این موزه خواهید دید و شما را با خود به گذشته خواهند برد.
موزه سینما در کوشک یکی از باغ های قدیمی تهران، باغ فردوس قرار دارد که علاوه بر حال وهوای خوش، از امکاناتی نظیر کافه، رستوران برخوردار است.
باغ فردوس فضایی دل انگیز و آرامش بخش دارد که برای دقایقی شما را از هممه و شلوغی های شهر جدا می کند و به گذشته می برد.
در این مجموعه، 3 سالن سینما نیز وجود دارد که می توانید آخرین فیلم های سینما را در آن ها تماشا کنید.