تاریخ شفاهی :

فرخ لقا هوشمند ؛ مادر طناز سینما و تلویزیون

فرخ لقا هوشمند ؛ مادر طناز سینما و تلویزیون

فرخ لقا هوشمند با نام اصلی فرخ لقا پوررسول متولد ۲۵ اسفند ۱۳۰۷ در رشت بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون بود. او سابقه حضور در بیش از هفتاد فیلم سینمایی و مجموعه فیلم های صمد دارد.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینمای ایران، مادرسینما و تلویزیون کشورمان بود با لهجه شیرین شمالی؛ اغلب نقش‌هایش به طنز می‌خورد حتی در کارهای جدی هم با چهره مهربان و لهجه زیبایش بیشتر بیانگر شادی بود.
او در سال ۱۳۰۷ در رشت به دنیا آمد. بازی در تئاتر را از سال ۱۳۲۴ تا سال ۱۳۳۵ در گیلان و سپس در تهران تا سال ۱۳۴۲ آغاز کرد. زنده یاد فرخ لقاء هوشمند همچنین  در سال ۱۳۳۶ با ایفای نقش کوتاهی در «نردبان ترقی»، با همکاری «پرویز خطیبی» کار سینما را آغاز کرد.

فعالیت‌های هنری
او دوران بازیگری را در هنرستان هنرپیشگی زیرنظر عطاءالله زاهد، مجید محسنی و حمید قنبری در سال ۱۳۲۴ آغاز کرد و بلافاصله در تئاتر گیلان فعال شد.
شروع فعالیت در سینما در فیلم «نردبان ترقی» در سال ۱۳۳۶ بود و از عمده نمایش‌هایش می‌توان از «خسرو و شیرین»، «خسیس» نام برد. فرخ‌لقا هوشمند با بازی در نقش مادر «صمد» در سری فیلم‌های صمد بسیار معروف شد و تقریباً درتمامی این سری فیلم‌ها بازی کرد.
او در مصاحبه ای می گوید: آنقدر نقش بازی کرده ام که همیشه دوستان به من می گفتند چطور به خانه داری ، بچه داری ، سینما ، تئاتر و تلویزیون می رسی و من همیشه می گفتم وقتی عشق و علاقه به کار باشد کافی است.
همسر فرخ لقا هوشمند رضا هوشمند بود که بازیگر و چهره پرداز ایرانی بود. فرشته هوشمند و فرخنده هوشمند نیز فرزندان این بازیگر هستند که نامشان رسانه ای شده است.
او در مجموعه‌های تلویزیونی و فیلم‌هایی، چون «صمد در راه اژدها»، «صمد آرتیست می‌شود»، «صمد به مدرسه می‌رود»، «صمد و سامی، لیلا و لیلی»، «صمد و فولاد زره دیو»، «صمد و قالیچهٔ حضرت سلیمان»، «صمد خوشبخت می‌شود»، «کوچک جنگلی»، «لبخند زندگی»، «عیاران»، «داستان یک شهر»، «خانه به خانه»، «مدرسه مادربزرگ‌ها»، «سوخته‌دلان»، «خودرو تهران ۱۱»، «دردسر بزرگ»، «سایه‌ها»، «چراغ جادو»، «قصه‌های شهرک»، «دختران»، «مامان آفاق» به ایفای نقش پرداخت. همچنین در فیلم‌های سینمایی، چون «علی واکسی»، «شب قوزی»، «شوهر آهوخانم»، «کلاغ»، «باشو غریبه کوچک»، «شکار خاموش»، «افسانه آه»، «رنو تهران ۲۹»، «دو نفر و نصفی»، «مسافران»، «چهارشنبه عزیز»، «دو همسفر»، «الو الو من جوجوام»، «همسر»، «بلوف»، «کلاه قرمزی و پسرخاله»، «سفر»، «اشک و لبخند»، «شراره» به بازیگری پرداخت.
آخرین همکاری اش در تلویزیون مربوط به سال 82 و بازی در سریال بانکی ها به کارگردانی مهدی مظلومی می شد.
سرانجام  زنده یاد فرخ لقاء هوشمند در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۸۸ پس از ۳۲ روز بستری در بیمارستان ، براثر ایست قلبی درگذشت.

کارنامه هنری

سینما

غزل (1380)
شراره (1378)
زخمی (1376)
کلید ازدواج (1376)
سرحد (1375)
مینا و غنچه (1375)
اشک و لبخند (1373)
الو! الو! من جوجوام (1373)
سفر (1373)
کلاه قرمزی و پسرخاله (1373)
بلوف (1372)
همسر (1372)
همه دختران من (1372)
چهارشنبه عزیز (1371)
خوش خیال (1371)
دو نفر و نصفی (1370)
دو همسفر (1370)
دیدار در استانبول (1370)
مسافران (1370)
افسانه آه (1369)
رنو تهران - 29 (1369)
ملک خاتون (1369)
پنجاه و سه نفر (1368)
شکار خاموش (1368)
باشو ، غریبه کوچک (1365)
قرنطینه (1361)
صمد به شهر می رود (1358)
صمد در به در می شود (1357)
صمد در راه اژدها 1356)
فری دست قشنگ (1356)
کلاغ (1356)
پاکباخته (1355)
پسرک (1355)
شادی های زندگی (1355)
صمد خوشبخت می شود (1354)
اوستا کریم نوکرتیم (1353)
صمد آرتیست می شود (1353)
گل پری جون (1353)
صمد به مدرسه می رود (1352)
کج کلاخان (1352)
استوار و پاسبان (1351)
خانه قمرخانم (1351)
خواستگار (1351)
صمد و سامی ، لیلا و لیلی (1351)
صمد و فولاد زره دیو (1351)
مهدی مشکی و شلوارک داغ (1351)
همیشه قهرمان (1351)
پهلوان مفرد (1350)
دنیا مال منه (1350)
صمد و قالیچه حضرت سلیمان (1350)
قسمت (1349)
مالک دوزخ (1348)
نعره طوفان (1348)
ببر مازندران (1347)
دزد سیاهپوش (1347)
شوهر آهو خانم (1347)
میلیونرهای گرسنه (1346)
من مادرم (1344)
شب قوزی (1343)
آقای هفت رنگ (1342)
ستاره ای چشمک زد (1342)
علی واکسی (1340)
روزنه امید (1338)
نردبان ترقی (1336)

تلویزیون

1382 بانکی ها  مهدی مظلومی
1382 کوچه اقاقیا  رضا عطاران
1380 کارآگاه شمسی و دستیارش مادام  مرضیه برومند
1379-1380 جاده های سبز شمالی  عباس رافعی
1379-1380 چراغ جادو همایون اسعدیان
1379  دختران  اصغر توسلی
1379 خندان  قاسم جعفری
1379 سایه ها  غلامرضا رمضانی
1378-1379 قصه های شهرک سینمایی  بابک محمدی
 1378دردسر بزرگ  علی عبدالعلی زاده
1378 کاشانه  قاسم جعفری
1378 قصه های فلانی  ارژنگ امیرفضلی
1378 شیرینی زندگی  ترانه عطا
1377-1378 هتل مرضیه برومند
1377  گم شده  مسعود نوابی
1377 دنیای شیرین دریا  بهروز بقایی
1377صدف و مروارید محسن شهابی
1377به او بگوئید دوستش دارم  حمید تمجیدی
 1377 شرکت عبدالله باکیده
 1375-1376تهران 11-595 ج 48 مرضیه برومند
1375چون سرو قدکشیدن  فریدون حسن پور
1375خانه به خانه  کیانوش عیاری
1375مدرسه مادربزرگ ها غلامرضا رمضانی
1375دنیای شیرین  بهروز بقایی
1374-1375سوخته دلان  بهروز طاهری
1374کت و شلوار خواستگاری  سعید سلطانی
1374داستان یک شهر خسرومعصومی
1374عیاران  کاظم بلوچی
1374زائر غریب اکبر صادقی
1374سوءظن  عبدالرضا اکبری
1373همسران  بیژن بیرنگ
1373شال و انگشتر عبدالرضا اکبری
1372لبخند زندگی محمد دستگردی
1371آخرین ایستگاه مصطفی راور
1371خانه من کجاست؟ محمد حسن زاده
1370-1371تعطیلات نوروزی  خسرو ملکان
1369شاهدان کوچک غلامرضا رمضانی
1367-1369 رعنا  داود میرباقری
1367-1368 تله فیلم «53 نفر» یوسف سیدمهدوی
1363-1366کوچک جنگلی بهروز افخمی
1353-1357آقای مربوطه  بهزاد اشتیاقی
1354-1355ببخشید! سیروس قهرمانی
 1354کاف شو پرویز صیاد
1354مأمور ما صمد در بالاتر از خطرپرویز صیاد
1353ماجراهای صمد پرویز صیاد
1352تله تئاتر «ساتگین» نوذر آزادی
1352تله تئاتر «کتک خورده و راضی»نوذر آزادی
1346-1349سرکار استوار منصور پورمند