تاریخ شفاهی؛

پوران درخشنده ؛ کارگردان و فیلمساز خاص سینمای ایران

پوران درخشنده ؛ کارگردان و فیلمساز خاص سینمای ایران

پوران درخشنده نویسنده ، تهیه کننده و کارگردان است که در رشته سینما با گرایش کارگردانی از مدرسه عالی تلویزیون و سینما فارغ التحصیل شده و دارای لوح افتخار درجه یک هنری معادل دکتری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران است. برخی از او به عنوان نخستین فیلم‌ساز زن پس از انقلاب اسلامی نام می برند.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینمای ایران، پوران درخشنده (زادهٔ ۷ فروردین ۱۳۳۰) کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس و تهیه‌کنندهٔ ایرانی است. او فارغ‌التحصیل سینما با گرایش کارگردانی از مدرسه عالی تلویزیون و سینما و دارای لوح افتخار درجهٔ یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران است.
کارگردان برجسته سینمای ایران سال‌هاست با آثارش صدای افراد کم‌توان را به گوش جامعه رسانده و باور دارد که هنر، نیرومندترین زبان برای گفت‌وگو میان دل‌های متفاوت است.

زندگینامه

نخستین فیلم‌ساز زن پس از انقلاب اسلامی است. پوران درخشنده علاوه بر فیلم‌سازی، نویسندگی نیز می‌کند. او در سال 1330 در کرمانشاه زاده شد. فارغ‌التحصیل مدرسه عالی تلویزیون و سینما در سال 1354 است. فعالیتش را به عنوان مستندساز در سازمان صدا و سیما آغاز کرد. «طاعون» نخستین اثر او در این حوزه، درباره طاعون کردستان در سال 1328 بود. یک سال پس از آن نیز مستند «چهارشنبه سوری» را ساخت. 
«چشمه‌های آب معدنی راه هراز»، «6 عروس برای آمنه»، «موسیقی نواحی ایران»، «ببر دره عشق» و «رسول هرکول کوچک» از دیگر آثار مستندی است که تولید کرد. همچنین مستندی با عنوان «شوکران» را از سال‌ 1369 تا 71 ساخت که در 17 قسمت به اعتیاد در میان زنان، مردان و کودکان پرداخته بود.
پس از انقلاب اسلامی، در سال 1364 فعالیت خود در حرفه فیلم‌سازی را با فیلم «رابطه» آغاز کرد و  برنده دیپلم افتخار اولین دوره جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا شد.
 دو سال پس از آن نیز «پرنده کوچک خوشبختی» را ساخت که برای این اثر نیز جوایزی دریافت کرد؛ لوح زرین بهترین فیلم ششمین جشنواره فیلم فجر و مشعل طلایی دومین جشنواره فیلم غیرمتعهدها در کره شمالی از جمله آنها است.

«عبور از غبار»، «زمان از دست رفته»، «عشق بدون مرز»، «شمعی در باد»، «رویای خیس»، «بچه‌های ابدی»، «بیست (تهیه کننده)»، «خواب‌های دنباله‌دار» و «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» از دیگر آثار این هنرمند برجسته سینما است. در میان آثاری که او تولید کرده است، دغدغه مسائل کودکان و نوجوان بیشتر به چشم می‌خورد.
فیلم «هیس… دخترها فریاد نمی‌زنند» پوران درخشنده در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد. این اثر که در سال 1391 تولید شد یکی از مهم‌ترین آثار او محسوب می‌شود و با آن تجربه موفقی را برای خود رقم زد. همچنین «زیر سقف دودی» نیز یکی دیگر از آثار مهم او است که در سال 1395 آن را کارگردانی کرد.
با اینکه او را بیشتر به عنوان کارگردان می‌شناسیم اما در عرصه‌های دیگر مانند تهیه‌کنندگی، نویسندگی، بازیگری و مجری طرح نیز فعالیت داشته است. «زیر سقف دودی»، «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند»، سریال «گلبهار»، «خواب‌های دنباله‌دار»، «بیست»، «بچه‌های ابدی»، «رویای خیس» و «شمعی در باد» برخی از آثار او در حرفه تهیهکنندگی است.
همچنین پوران درخشنده در آثاری مانند «رویای خیس»، «زمان از دست رفته»، «عبور از غبار»، «رابطه» و «زیر سقف دودی» نویسندگی را تجربه کرده است. مهم‌ترین اثر او در حرفه بازیگری، فیلم «خانه آقای حق‌دوست» است.
پوران درخشنده عضو انجمن‌های فیلمسازان زن آمریکا (WIF)، کارگردانان مستقل آمریکا (IFP) و مرکز بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان یونسکو (CIFEJ) نیز هست

کارنامه هنری

کارگردانی

- زیر سقف دودی (۱۳۹۵)

- هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند (۱۳۹۱)

حرفه ای‌ها (فیلم ویدئویی، ۱۳۸۹)

- خواب‌های دنباله‌دار (۱۳۸۸)

- بچه‌های ابدی (۱۳۸۵)

- رؤیای خیس (۱۳۸۴)

- شمعی در باد (۱۳۸۲)

- عشق بدون مرز (۱۳۷۷)

- زمان از دست رفته (۱۳۶۸)

- عبور از غبار (۱۳۶۸)

- پرنده کوچک خوشبختی (۱۳۶۶)

- رابطه (۱۳۶۵)

فیلم‌های مستند 

- ببر دره عشق

- چشمه‌های دره سنگستان

- شوبو از غروب تا غروب

- رسول هرکول کوچک

- گردنبندی از قاصدک برای خواهر

- ۶ عروس برای آمنه

- صنایع دستی ایران

- موسیقی نواحی ایران

نویسندگی

- زیر سقف دودی (۱۳۹۵)

- رؤیای خیس (۱۳۸۴)

- شمعی در باد (۱۳۸۲)

- عشق بدون مرز (۱۳۷۷)

- زمان از دست رفته (۱۳۶۸)

- عبور از غبار (۱۳۶۸)

- رابطه (۱۳۶۵)

بازیگری

- خانه آقای حقدوست (۱۳۵۹)

تهیه‌کنندگی 

- نمایش شغال (۱۳۹۷)

- زیر سقف دودی (۱۳۹۵)

- هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند (۱۳۹۱)

- بیست (۱۳۸۷)

- رؤیای خیس (۱۳۸۴)

- شمعی در باد (۱۳۸۲)

- عشق بدون مرز (۱۳۷۷)

- زمان از دست رفته (۱۳۶۸)

- رابطه (۱۳۶۵)

جوایز 

- برنده جایزه جشنواره گلوبال هندوستان به پاس کوشش های صادقانه در طول سال‌های همیشگی کار در حوزه سینما و در ارتباط با مردم در سال ۱۳۹۹.

- نامزد بهترین فیلم از سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر برای فیلم زیر سقف دودی در سال ۱۳۹۵.

- نامزد بهترین کارگردانی از سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر برای فیلم زیر سقف دودی در سال ۱۳۹۵.

- فیلم «هیس… دخترها فریاد نمی‌زنند» در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران گردید.

- برنده دیپلم افتخار از نخستین دوره جشنواره فیلم جیفونی ایتالیا برای فیلم «رابطه».

- برنده لوح زرین بهترین فیلم از ششمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم «پرنده کوچک خوشبختی» در سال ۱۳۶۶.

- برنده دیپلم افتخار بهترین کارگردانی از ششمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم «پرنده کوچک خوشبختی» در سال ۱۳۶۶.

- برنده دیپلم افتخار از سومین جشنواره فیلم زنان از آرژانتین برای فیلم‌های «پرنده کوچک خوشبختی» و «زمان از دست رفته».

- برنده مشعل طلایی از دومین جشنواره فیلم غیرمتعهدها در کره شمالی برای فیلم «پرنده کوچک خوشبختی».

- برنده پروانه زرین بهترین کارگردانی فیلم بلند از بیست و یکمین جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان.