تاریخ شفاهی؛

منوچهر والی زاده؛ بی مانند در دنیای گویندگی

منوچهر والی زاده؛ بی مانند در دنیای گویندگی

منوچهر والی‌زاده با نام کامل منوچهر والی‌زاده طهرانی (متولد ۴ تیر ۱۳۱۹ در محله لاله‌زار تهران، درگذشت ۱ اسفند ۱۴۰۳) بازیگر، دوبلور، گوینده و مجری رادیو و تلویزیون بود که فعالیت هنری خود را از تئاتر آغاز کرد.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینمای ایران، والی زاده در سال ۱۳۳۷ و در سن ۱۸ سالگی وارد عرصه تئاتر شد و این آغاز راهی طولانی در عرصه هنرهای نمایشی بود. والی‌زاده پس از آشنایی با منصور متین، از پیشکسوتان دوبله ایران، به دنیای گویندگی و دوبله راه یافت و این آشنایی مسیر حرفه‌ای او را به‌کلی تغییر داد. وی در همان دوران در حال نقش آفرینی یکی از تئاتر ها با گویندگی جمله ای کوتاه توسط منصور متین که خود مدیر دوبلاژ بود شناخته و از آن پس منوچهر والی زاده به واسطه استعداد ناب خود در گویندگی، به استاد گویندگی، علی کسمایی معرفی گردید.
دوران کارآموزی نزد علی کسمایی برای منوچهر والی زاده زمانی بود که توانست به جای شخصیت (مِل فِرر) در فیلم (دختر بنفشه فروش) نخستین نقش اول خود را گویندگی کند که کمک بسیاری به وی در شناخته شدن کرد تا اینکه منوچهر والی زاده پس از دو سال توسط تاجی احمدی با امین امینی در (استودیو عصر طلائی) آشنا شد.

کارنامه درخشان بازیگری
منوچهر والی زاده با بازی در فیلم خداداد قدم به دنیای سینما گذاشت. جایی که در کنار پرداختن به هنر گویندگی در عرصه بازیگری نیز خوش درخشید و با فعالیت در کنار بازیگرانی همچون بهروز وثوقی و رضا بیک ایمانوردی تجارب بسیاری کسب کرد اما اگر بخواهیم به فیلم هایی که منوچهر والی زاده در آن ها نقش آفرینی کرده است بپردازیم، باید به فیلم های فرشته ای در خانه امن، هیولا، حرمت رفیق، با عشق مردن و فیلم های حریص اشاره کنیم.
والی زاده نه تنها بعد از مدتی کوتاه توانست در خانه سینما جایگاهی ویژه میان هنرمندان پیدا کند و با ایفای نقش در 18 فیلم سینمایی کارنامه هنری خود را پر بار سازد، بلکه با صدای گرم و طنین انداز خود گویندگی شخصیت های اصلی بیش از چند صد فیلم سینمایی را نیز بر عهده داشته است.
حال اگر بخواهیم نقش های برجسته سینمای کلاسیک را که منوچهر والی زاده صداپیشگی آن ها را عهده دار بوده است نام ببریم باید به رابرت دنیرو، تام هنکس، دنزل واشینگتن و ویل اسمیت که جزو مشهور ترین بازیگران به حساب می آیند اشاره کنیم.

صدایی گرم و بی مانند در دنیای گویندگی
برای اشاره به ویژگی های صدای گرم و آهنگین منوچهر والی زاده باید ابتدا نگاهی به شخصیت هایی که وی دوبله آن ها را تاکنون بر عهده گرفته است داشته باشیم.
یادآوری انیمیشن ها و کارتون های جذاب دوران کودکیمان با صدای منوچهر والی زاده اصلا کار سختی نیست؛ چرا که صدای جذاب والی زاده بر روی شخصیت کارتونی محبوب لوک خوش شانس محصول سال 1983 به زیبایی هر چه تمام تر نشسته است و تنها یادآوری این کاراکتر باعث می شود صدای او نیز در خاطرمان تداعی گردد. علاوه بر لوک خوش شانس که مشهور ترین کاراکتر کارتونی دوبله شده توسط منوچهر والی زاده به شمار می آید، شخصیت های کارتونی دیگری از جمله گربه چکمه پوش هم با صدای این گوینده بزرگ دوبله شده است.

دوبله فیلم های کمدی
باید بگوییم که صدای والی زاده آن چنان منعطف است که توانسته در جایگاه یکی از بزرگترین شخصیت های کمدی یعنی تام هنکس در فیلم فارست گامپ نیز دوبله فوق العاده ای را داشته باشد به طوری که هنوز هم گویندگی این شخصیت جزو کارنامه درخشان گویندگی منوچهر والی زاده به شمار می رود. علاوه بر این ضرب‌ آهنگ دلنشین صدای والی زاده موجب شده تا در گویندگی آثار کمدی نیز حرفی برای گفتن داشته باشد.
دوبله فیلم های سینمایی
علاوه بر موارد فوق، نبوغ گویندگی و انعطاف صدای منوچهر والی زاده سبب شد که در گویندگی تمام نقش ها خوش بدرخشد و دوبله شخصیت ها و آثاری را برعهده گیرد که هر کدام به خودی خود جایگاهی ویژه در سینما دارند. والی زاده  بیشتر به خاطر صداپیشگی به‌جای شخصیت کارتونی لوک خوش‌شانس و مایکل اسکافیلد در مجموعه تلویزیونی فرار از زندان، همچنین بازیگران تام هنکس، کیانو ریوز، جان تراولتا، تام کروز، هریسون فورد، نیکلاس کیج، آدام سندلر، بن استیلر، بن افلک، جیسون استاتهام، جیم کری، ویل اسمیت، ادی مورفی، رابرت واگنر و الویس پرسلی شناخته می‌شود. او پیش از انقلاب نیز در در چند فیلم نقش‌آفرینی کرده بود.

 

« منوچهر والی زاده » مدیر دوبلاژ و دوبلور سینما و تلویزیون در گفتگو با تاریخ شفاهی موزه سینما با بیان اینکه روزی که وارد این کار شده اصلا به پول فکر نمی‌کرده است، گفت: تنها عشق و علاقه باعث شد تا به هنر دوبله جذب شوم. افراد بسیاری می‌توانند چنین علاقه‌ای به کار دوبلاژ داشته باشند اما زمانی موفق خواهند بود که بتوانند این مسیر را با عشق دنبال کنند.
وی ادامه داد: من از روزی که وارد این حرفه شدم تا به حال طیف متفاوتی از نقش‌ها، از درجه سه تا درجه یک را تجربه کردم. به بیشتر این نقش‌ها علاقه شخصی داشتم و اغلب پیش از آنکه خودم درخواستی داشته باشم، برای بسیاری از شخصیت‌ها انتخاب شده‌ام و بنابراین حسرتی برای نقشی که دوبله نکرده باشم، ندارم. والی زاده بیان داشت: به تام هنکس، تام کروز و جان تراولتا علاقه زیادی دارم و بیشتر نقش‌های این بازیگران را من دوبله کرده‌ام. همچنین دولبه بیشتر نقش‌های که ویل اسمیت و ادی مورفی را برعهده داشته‌اند را من انجام دادم. همواره تلاش کردم تا کار خود  را با «صداقت» انجام دهم و در این مدت نقش‌های خوبی نیز به من پیشنهاد شده است.
والی زاده  درباره واکنش مردم نسبت به خود گفت: اگر علاقه و ابراز محبت از سوی مردم وجود نداشته باشد، ما هم  وجود نداشتیم. اگر صدای ما توسط عموم مردم شنیده نشود و تصویر ما دیده نشود، کار ما بی‌ارزش خواهد بود. این مردم هستند که به وجود هنرمندان معنا می‌ بخشند. آن‌ها با توجه نشان دادن از سوی خود باعث می‌شوند یک هنرمند دارای قدر و منزلت شود. والی زاده خاطرنشان کرد: محبت و صمیمیت مردم را هیچ‌گاه نمی‌توان فراموش کرد و من هر کاری را می‌پذیرم تلاش می‌کنم به بهترین شکل ممکن انجام دهم تا مورد توجه مردم قرار بگیرد. امیدوارم همه جوانان مملکت همواره موفق باشند. توصیه می‌کنم این عزیزان درباره رشته‌ای که انتخاب می‌کنند مطالعه و ممارست داشته باشند و در هر شغل از خود پشتکار نشان دهند.
وی ادامه داد: من در این حرفه از خود پشتکار بسیار زیادی نشان دادم  زیرا به دوبله علاقه زیادی داشتم و در طول شصت و پنج سال گذشته تنها در این حرفه مشغول فعالیت بودم. از جوانان می‌خواهم علاقه خود را در دانشگاه پیگیری کنند و برای شغل خود همان را مبنا قرار دهند. اگر در دانشگاه رشته‌ای را بخوانید و شغل متفاوتی را دنبال کنید، حتما به مشکل برخواهید خورد. زندگی هنگامه فریادهاست سرگذشت درگذشت یادهاست.