تاریخ شفاهی؛

شهلا ریاحی، اولین کارگردان زن ایران

شهلا ریاحی، اولین کارگردان زن ایران

سینمای ایران و زنان ایرانی باید به شهلا ریاحی احترام گذاشته و مقابل او سر تعظیم فرود آورند، زیرا اولین زن تاریخ سینمای ایران است که جرات کرد وارد حرفه مردانه کارگردانی شود و فیلم بسازد.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینمای ایران، زنده یاد شهلا ریاحی بازیگری خاطره ساز برای سینمای و تلویزیون ایران و علاقه مندان آن است. مردم هرگز وی را فراموش نکرده و نمی کنند.

قدرت‌الزّمان وفادوست، معروف به شهلا ریاحی ۱۸ هنرپیشه سینما، تئاتر و تلویزیون بود که با ساخت فیلم مرجان، اولین کارگردان زنِ سینمای ایران شد.
شهلا ریاحی در ۱۸ شهریور ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. او تحصیلاتش را تا سیکل ادامه داد و در مهرماه ۱۳۲۳ در سن ۱۷ سالگی، بنا به خواست و راهنمایی همسرش اسماعیل ریاحی که از شیفتگان تئاتر بود، به صحنه (تئاتر تهران) راه یافت و اولین بار معزالدیوان فکری در نمایشنامه‌ای به نام سیاست هارون‌الرشید نقش اوّلِ دخترِ نمایش را به او داد. او با کار سوّم و چهارم در دنیای محدود تئاتر آن زمان به عنوان بازیگری محبوب و سرشناس مورد توجه قرار گرفت.
او سینمای حرفه‌ای را سال ۱۳۳۰ با فیلم خواب‌های طلایی به کارگردانی معزالدیوان فکری تجربه کرد. با رکود کار تئاتر، ریاحی سال ۱۳۳۵ فیلم «مرجان» را کارگردانی کرد و به این ترتیب نام اولین زن کارگردان سینمای ایران را به خود اختصاص داد. وی گوینده رادیو و تلویزیون و مجری برنامه‌های کودک نیز بود.
وی هنرپیشه صدا و دوبلور هم  بود و فیلم‌های زیاد ایرانی و خارجی را دوبله کرد از جمله فیلم‌های معروفی چون دلیجان آتش و بربادرفته. وی در کنار بزرگانی همچون حسین عرفانی، منوچهر نوذری، احمد رسول زاده، ولی‌الله مؤمنی، نصرالله مدقالچی به کار دوبله پرداخت.
ازاین هنرمند عرصه نمایش، ۸ آذر ۱۳۹۴ و هم‌زمان با آغاز نمایش فیلم سینمایی شیفت شب به کارگردانی نیکی کریمی به‌عنوان نخستین کارگردان زن سینما تجلیل شد.
شهلا ریاحی در حدود ۷۰ فیلم سینمایی نقش‌آفرینی کرد. از آثار ماندگار وی می‌توان دلشدگان، گلنار، مرگ پلنگ، چشم عقاب، فرار از جهنم، تحفه هند، رویای نیمه‌شب تابستان و بچه‌های طلاق را نام برد.
شهلا ریاحی، هنرپیشه تئاتر، سینما، تلویزیون و اولین کارگردان زن ایران در سن نودوسه‌سالگی در ۱۰ دی ۱۳۹۸  دامن از دنیای خاکی برکشید.