بازنشر با اصلاح؛

پنج‌گانه جاودان سینمای ایران

پنج‌گانه جاودان سینمای ایران

همزمان با پخش ۵ فیلم ماندگار در قالب برنامه سینمای ایران برای وطن، نگاهی داریم به ۵ گانه سینمای ایران در دهه ۶۰.

به گزارش پایگاه خبری موزه سینمای ایران، «محمد محمدی» در یادداشتی نوشته است : «خانه دوست کجاست؟» را می‌توان مهم‌ترین فیلم عباس کیارستمی دانست. فیلمی که او را به‌عنوان یک فیلم‌ساز مؤلف به دنیا معرفی کرد، فیلمی که محصول سال ۶۵ است و بسیاری از منتقدان آن را اولین قسمت از سه‌گانه کوکر (نام روستایی که دو فیلم دیگر کیارستمی با عنوان زیر درختان زیتون و زندگی و دیگر هیچ در آنجا ساخته شد) می‌نامند.

خانه دوست کجاست در پنجمین جشنواره فیلم فجر در پنج رشته اصلی نامزد شد و درنهایت نیز جایزه ویژه هیئت‌داوران، سیمرغ بهترین کارگردانی و صدابرداری را از آن خود کرد. 
اغراق نیست که این فیلم را باید معتبرترین فیلم سینمای ایران در جشنواره‌های جهانی دانست تا جایی که راتن تومیتوز امتیاز ۱۰۰ درصد را به این فیلم اطلاق کرده است. امتیاز ۱۰۰ در این مجله بدین معنا است که همه بررسی‌های صورت گرفته پیرامون نقد‌های نوشته‌شده برای این فیلم در مطبوعات بسیار مثبت بوده است.
محبوبیت این فیلم در بین هنرمندان داخلی نیز بسیار قابل‌توجه بود تا جایی که هوشنگ آزادی ور در خصوص این اثر نوشت: فیلم خانه دوست کجاست سلامت و روانی شعر سپهری، باریک‌بینی و ژرفای سه‌تار لطفی، ایجاز و عرفان نقاشی‌های بهمن بروجنی را دارد.
این فیلم را تنها در ایران می‌شد ساخت؛ و تنها کیارستمی می‌توانست آن را بسازد.

 ناخدا خورشید ، قله سینمای ایران
 ناخدا خورشید ساخته ناصر تقوایی به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار سینمای ایران با اقتباس از یکی از آثار همینگوی ساخته‌شده است.
این فیلم یکی از مهم‌ترین پیوند‌های ادبیات و سینما در هنر کشور محسوب می‌شود؛ اقتباسی آزاد از رمان داشتن و نداشتن اثر ارنست همینگوی که بسیاری از سینما دوستان آن را بهترین اثر تاریخ سینمای ایران می‌دانند.
ناخدا خورشید، داستان ناخدای یک لنج بارکش را در جنوب ایران روایت می‌کند که گروهی شرور می‌خواهند او را وادار کنند تا آنها را به آن‌سوی آب‌ها ببرد؛ حادثه‌ای که مسیر زندگی ناخدا را عوض می‌کند.
فیلم از همان زمانِ اولین نمایش در پنجمین جشنواره فیلم فجر با واکنش‌های مثبت منتقدان روبرو و نامزد هفت جایزه از این جشنواره شد (هرچند درنهایت تنها ۲ جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد به این فیلم رسید.)
همچنین فیلم ناخدا خورشید یکی از موفق‌ترین فیلم‌های دهه ۶۰ سینمای ایران بود و در سال ۱۹۸۸ توانست جایزه پلنگ برنز (سومین فیلم برتر) را از جشنواره معتبر لوکارنو تصاحب کند.
این فیلم هرچند در اکران به فروش قابل‌توجهی دست نیافت، اما به‌مرور جایگاه برجسته‌ای نزد سینما دوستان به‌دست آورد و به‌عنوان یکی از قله‌های سینمای پس از انقلاب شناخته شد.

سرزمین خورشید
 این فیلم را باید پنجمین تجربه کارگردانی احمدرضا درویش دانست شاید سرزمین خورشید مهم‌ترین اثر درویش نباشد، اما بدون شک جزو سه تجربه ماندگار در کارنامه کاری این هنرمند به شمار می‌رود.
داستان فیلم در دوران جنگ ایران و عراق و در شهر خرمشهر روایت می‌شود و حول محور تلاش برای نجات مجروحان و کادر پزشکی یک بیمارستان محاصره‌شده توسط نیرو‌های عراقی می‌چرخد.
اما از نکات برجسته این اثر بازی چشمگیر گل‌چهره سجادیه است که در جشنواره فیلم فجر برای این هنرمند سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن را به ارمغان آورد. در کنار سیمرغ بازیگری زن شش سیمرغ دیگر نیز در جشنواره نصیب این فیلم شد.

گیلانه
فیلمی که بر اساس داستانی واقعی درباره یک مادر و پسرش در دوران جنگ ساخته‌شده است. گیلانه، زنی است که باوجود سختی‌ها و مشکلات، تلاش می‌کند تا خانواده‌اش را حفظ کند و از پسرش در برابر جنگ محافظت نماید. این فیلم در جشنواره فیلم با کسب سه سیمرغ بلورین جزو آثار شاخص به شمار می‌رود.

سینمایی «شیر سنگی»
شیر سنگی به نویسندگی و کارگردانی مسعود جعفری جوزانی محصول سال ۱۳۶۵ است که هنرمندانی چون عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، ولی‌الله شیراندامی، علیرضا شجاع‌نوری، اصغر همت، حمید جبلی، احمد هاشمی، شمسی فضل‌اللهی، سوگند رحمانی، عطاءالله زاهد و بهزاد رحیم‌خانی مقابل دوربین محمود کلاری نقش آفرینی کرده اند.

داستان از آنجا شروع می شود که جسد یک انگلیسی که با داس کشته شده، در منطقه‌ی‌ «بختیاری»، روی لوله‌های نفت پیدا می‌شود. «کوهیار» پسر رییس طایفه‌ «علی‌یار» و «خدامراد»، که مجسمه‌ی شیر سنگی می‌سازد، جسد را می‌بینند و دفن می‌کنند. مأموری به ‌نام «عامری» برای پیگیری قتل و دستگیری قاتل به منطقه اعزام می‌شود. یک دیپلمات انگلیسی نیز او را راهنمایی می‌کند. «عامری»‌ کوهیار را قاتل می‌داند و بین او و نامدار خان که هم خون علی یار و رییس طایفه ای دیگر است نزاع شکل می گیرد و..
تم حماسی فیلم و موضوع داستانی آن که تقابل دو دیدگاه متفاوت در مفهوم «عزت ملت» را به شیوه‌ای هنرمندانه و با نمادپردازی‌های قوم بختیاری، مانند شیر سنگی به نمایش می‌گذارد.