همزمان با هفته جهانی موزه‌ها و میراث فرهنگی نشست تخصصی با عنوان موزه‌ها و پایداری اجتماعی باحضور مجید اسماعیلی مدیرعامل موزه سینما، سید احمد محیط طباطبایی رئیس شورای بین المللی موزه‌ها، رسول صدرعاملی ، حبیب احمدزاده، رضا کیانیان و محمدرضا تقی پور مدیر موزه صلح در محل موزه سینمای ایران برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، مدیرعامل موزه سینمای ایران در ابتدای این نشست با اشاره به شعار امسال روز جهانی موزه،  گفت: شعار امسال موزه‌ها« پایداری اجتماعی» است به همین مناسبت از آقایان سید احمد محیط طباطبایی، حبیب احمدزاده، رسول صدرعاملی، رضا کیانیان و محمدرضا تقی پور دعوت کردیم تا  گفتگویی دوستانه و صمیمی با این موضوع برگزار کنیم.

وی ادامه داد: هدف اصلی از تشکیل نشست این‌است که به صورت تخصصی به بررسی نقش موزه سینما در پایداری اجتماعی بپردازیم.

مجید اسماعیلی در ادامه ضمن خوشامدگویی به مهمانان از محیط طباطبایی رئیس شورای بین المللی موزه‌ها خواست تا جلسه را با نگاهی به شعار اصلی امسال موزه‌ها آغاز کند.

محیط طباطبایی با تبریک روز جهانی موزه و اشاره به شعار امسال گفت: بیش از چهل هزار موزه در دنیا عضو شورای جهانی موزه‌ها هستند و موزه‌های ایران نیز نقش پر رنگی در این شورا دارند.

وی موزه سینما را یکی از مهمترین و تخصصی‌ترین موزه‌ها دانست و ادامه داد: موزه سینما به ما یادآوری می‌کند که در گذشته چگونه بودیم و در آینده چگونه باید زندگی کنیم و به دلیل ماهیت خود موزه سینما این موزه می‌تواند ارتباط بهتری با مردم ، جامعه و سینماگران نسبت به موزه‌های دیگر برقرار کند.

اسماعیلی با بیان اینکه درواقع ما با سه مفهوم سینما، موزه و پایداری مواجه هستیم  از رسول صدرعاملی خواست تا درباره اینکه موزه سینما صرف نظر از کارهای دانشگاهی در حوزه پایداری چه کاری می تواند انجام دهد، توضیح بدهد.

تقویت روایت‌ها در موزه‌ها

رسول صدرعاملی کارگردان سینما گفت: پایداری اجتماعی و استمرار این پایداری از درک و شناخت مخاطب و شهروندان نسبت به مسائل بوجود می‌آید و زمانیکه مخاطب وارد موزه‌ها می‌شود دورانی را مرور می‌کند که این امر به شناخت او نسبت به وقایع و سیر تاریخی آن کمک زیادی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه هر شیی و هر بخشی در موزه‌ها دارای روایت است، ادامه داد: ما باید بتوانیم در موزه سینما روایت‌ها و قصه‌های جذاب را فارغ از تنگ نظری‌ها و دسته بندی‌های مختلف با یک صداقت و انصاف از تاریخ در دل قصه برای مخاطب بیان کنیم.

صدرعاملی بیان داشت: خلاء جدی امروز این است که زمانیکه مخاطب وارد موزه سینما می‌شود اطلاعاتی را می‌گیرد و خارج می‌شود و به محض خروج آن اطلاعات را فراموش می‌کند اما اگر قصه و روایت پشت هر شیء و یا بخشی را بداند قطعا دوباره به آن باز خواهد گشت و مشکل اصلی امروز موزه ها کمرنگ بودن این روایت‌ها است.

مدیرعامل موزه سینما  در ادامه با بیان اینکه کارکرد اصلی موزه‌ها آگاهی بخشی و پیوند بین حال و گذشته است از حبیب احمدزاده خواست تا درباره اینکه موزه سینما به موضوع پایداری چگونه می‌تواند بپردازد، صحبت کند.

موزه‌ها باید زنده بودن و زندگی را به جامعه منتقل کنند

حبیب احمدزاده نیزبا اشاره به اینکه یکی از مشکلات اصلی نوع نگاه اشتباهی است که برخی‌ها به کارکرد موزه‌ها دارند، گفت: نوع نگاه برخی افراد به موزه‌ها دقیقا همان نگاهی است که به دانش آموزان در آموزش و پرورش دارند ؛ تصور می‌شود که مغز مخاطبان یک ظرف خالی است که باید آن را پر کرد درحالیکه باید به سمتی حرکت کرد که مخاطب و بازدیدکننده موزه بعد از دیدن هر موزه‌ای به سمت تفکر و تکاپو حرکت کند.

وی با اشاره به اینکه موزه‌ها باید مانند شمع و نور نقش روشنگری و افزایش آگاهی داشته باشند، افزود: موزه‌ها در هر شکل و عنوانی باید حس زنده بودن و زندگی را به جامعه منتقل کنند و مانند یک دونده دو امدادی تجارب گذشتگان را به نسل امروز و تجارب نسل امروز را به آیندگان منتقل کنند. به عنوان مثال، موزه سینما می تواند از خود افراد کهنه کار این رشته و حتی بازنشسته‌های سینما به عنوان روایتگران این مجموعه تاریخی استفاده کند.

احمدزاده با اشاره به اینکه موزه باید پویا و زنده باشد، بیان داشت: اگر هر موزه‌ای به افراد جامعه و شهروندان بگوید که شما قرار نیست همه مسائل را از ابتدا تحربه کنید بلکه می‌توانید تجربیات دیگران را ببینید و آگاهی پیدا کنید، قطعا می‌تواند کاری را انجام بدهد که دانشگاه‌ها و مدارس نتوانسته‌اند انجام بدهند.

وی با تاکید بر اینکه موزه‌ها باید از نمایشی بودن صرف دست بردارند گفت: موزه باید پویا باشد و نباید تنها به پوسته اکتفا کنند بلکه باید محتوای پویا را تکثیر کند.

اسماعیلی در ادامه با اشاره به اینکه در مفهوم پایداری بحث تعادل وجود دارد و کنترل بحران ها از جمله موضوعاتی است که به پایداری مربوط می‌شود ، از رضا کیانیان خواست تا درباره ارتباط بین پایداری و سینما صحبت کند.

کشوری که سینما نداشته باشد هویت ندارد

رضا کیانیان با اشاره به اینکه به موزه‌ها علاقه جدی و شخصی دارد و از نظر او موزه‌ها نقش پررنگی در هر پیش برد جامعه‌ای و توسعه ملی دارند، گفت: تفاوت اصلی که بسیاری از موزه‌های داخل کشور با موارد مشابه خود در خارج از کشور دارند این است که فعالیت موزه‌های خارج از کشور زنده و پویا است و باید توجه داشته باشیم که موزه انبار اشیای عتیقه نیست، موزه زنده است و گرفتار کردن اشیا و قاب‌ها و دور نگه داشتن گذشته از امروز است.

وی با تاکید بر اینکه باید باور به موزه‌ها را در افکار عمومی تغییر داد، افزود: این که وقتی می‌خواهند موضوعی را قدیمی و کهنه و بی فایده نشان بدهند می‌گویند موزه‌ای است! نگاه درستی نیست زیرا موزه‌ها دریچه و پنجره‌ای را به روی جامعه باز می‌کنند که افراد می‌توانند گذشته و شناسنامه خود را در آنجا ببینند و بشناسند و برای توسعه دست به دامان الگوهای غریبه نشوند. قطعا وقتی بدانند از چه پشتوانه قوی برخوردار هستند احساس شادی و قدرت خواهند کرد و راه رو به رو را روشن‌تر خواهند دید.

کیانیان با طرح این سوال که چگونه می‌توان موزه‌ها را به عنوان یک میراث زنده و مهم نگه داشت، گفت: آنچه باعث زنده شدن موزه‌ها می‌شود روایت اشیا به شیوه‌های جذاب است. به طور مثال،همه ما ماجرای عاشورا را حفظ هستیم اما بازهم هرسال در عزاداری‌های ماه محرم آن را برای ما تعریف می‌کنند و اصلاً شرکت در عزاداری‌های مذهبی زنده نگه داشتن روایت است و روایت در دل و ذهن می‌نشیند، باقی می ماند و عنصری از وجود ما می‌شود.

وی با بیان اینکه روایت ِجذاب ِاشیا و قصه‌های پشت آن‌هاست که ما را جذب می‌کنند، بیان داشت: بنابراین در موزه‌ها ضروری است تا اشیا و قاب‌ها را در قالب قصه برای کودکانمان تعریف کنیم تا خود و اجداد خود را بشناسند.

کیانیان با اشاره به اینکه سینمای ایران هم پای سینمای جهان متولد شده و گنجینه‌ای پرافتخار است، بیان داشت: هر کشوری که سینما نداشته باشد هویت ندارد و ما می‌توانیم با استفاده از روایت‌ها و قصه‌هایی که در سینما داریم هویت خود و فرزندانمان را تقویت کنیم.

وی ادامه داد: می‌توان با برنامه ریزی ، سینماگران و هنرمندان را به موزه سینما دعوت کرد تا به صورت مستقیم با مردم و جامعه ارتباط برقرار کنند و هر کدام  قصه خود و دیگران را بگویند.

کیانیان بیان داشت: هنرمندان بسیاری داریم که که در فرهنگ و تاریخ ما دارای جایگاه مهمی هستند و نقش پررنگی در فرهنگ و هنر کشور دارند اما مردم از اهمیت آنها و دلایل مهم بودنشان بی خبرند و موزه سینما می‌تواند نقش پررنگی در معرفی این هنرمندان ایفا کند.

کیارستمی می‌گفت مدیون رزمندگان و جانبازان شیمایی هستیم

محمدرضا تقی پور مدیر موزه صلح تهران نیز با تبریک هفته جهانی موزه‌ها، گفت: ارتباط رودر رو و زنده با مخاطبان و بازدیدکنندگان، برگزاری کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی می‌تواند نقش مهمی در پویایی موزه‌ها داشته باشد.

وی ادامه داد: تمامی موزه‌ها فارغ از تعریفی که دارند هدف اصلی‌شان اطلاع رسانی و آگاهی بخشی است و این اطلاع رسانی با تاکید بر تاریخ گذشته بنا نهاده شده است.

تقی پور با ذکر خاطره‌ای از بازدید زنده یاد عباس کیارستمی از موزه صلح، گفت: کیارستمی بعد از بازدید سه ساعته از موزه صلح اعلام کرد که ما در تاریخ دوبار مدیون رزمندگان و جانبازان شیمیایی هستیم. یکبار زمانیکه به جبهه رفتند و از کشور دفاع کردند و یکبار دیگر نقش پر رنگی که در اطلاع رسانی و آگاهی‌بخشی درباره جنگ داشتند.

تقی پور ادامه داد: یکی از راه‌هایی که باعث می‌شود ارتباط جامعه و موزه‌ها تقویت شود این است که موزه‌ها روابط خود را با سازمان‌های مردم نهاد گسترش بدهند و هرچه این ارتباط بیشتر باشد قطعا اثرگذاری موزه‌ها نیز بیشتر خواهد شد.

 

 

 

عصر روز گذشته دومین جلسه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» در سالن تمدن موزه سینمای ایران باحضور جابر قاسمعلی فیلمنامه‌نویس و مدرس فیلمنامه برگزار شد که بخش‌هایی از آن به شرح زیر است.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما،جابر قاسمعلی با بیان اینکه همه راه‌ها به فیلمنامه ختم می‌شود، گفت: یک فیلسوف یونانی جمله‌ای دارد که می‌گوید هر کسی که می‌خواهد فیلسوفی کند، باید فیلسوفی کند، اما کسی که نمی خواهد فیلسوفی کند نیز باید فیلسوفی کند. به عبارت دیگر اگر بخواهید فلسفه را رد کنید، باز هم باید بدانید فلسفه چیست تا بتوانید آن نقد کنید.این فرضیه در سینما هم وجود دارد؛ کسی که می‌خواهد فیلمنامه نویسی کند، باید فیلمنامه نویسی یاد بگیرد اما کسی که قصد ندارد فیلمنامه نویس شود، به عنوان مثال تمایل دارد بازیگر، تهیه کننده یا کارگردان شود نیز باید فیلمنامه نویسی بداند.

وی ادامه داد: یک بازیگر باید فیلمنامه را بشناسد تا بتواند نقش را تحلیل کند، یک کارگردان باید به قواعد و اصول فیلمنامه آشنا باشد تا بتواند آن را آنالیز کند و ساختار روایی، لحن ، ریتم و میزانسن آن را کشف کند تا بتواند آن را دکوپاژ کند . تهیه کننده فیلم نیز باید با فیلمنامه آشنا باشد تا بتواند یک گروه حرفه‌ای برای ساخت فیلم دستچین کند.

وی پس از بررسی ایده و پیشفرض فیلم «آژانس شیشه‌ای» گفت: ایده یک خطی آژانس به روشنی امری غیرممکن را به یک فعل ممکن بدل می‌کند. حاج کاظم که یک رزمنده سابق است، علیرغم اعتقادش به ارزش‌های انقلابی، برای نجات همرزم قدیمی‌اش دست به گروگانگیری که یک کار غیرقانونی و امنیتی است، می‌زند.

قاسمعلی افزود: اساسا طراحی پیشفرض در فیلمنامه موجب می شود که نویسنده بتواند ایده خود را به درستی گسترش بدهد. به عبارت دیگر، پیش‌فرض در داستان همچون چتری بر فراز ایده سایه می‌افکند تا مانع از انحراف ایده به مسیرهای ناخواسته شود. پیشفرض همچون یک عنصر معنایی در زیر متن داستان حضور دارد (و اگرچه توسط مخاطب کشف و بازشناسی می‌شود) اما عملا مانند یک چراغ راهنما برای نویسنده عمل می‌کند تا معنایی که نویسنده برای داستان خود در نظر گرفته، در لابلای مناسبات داستانی و کشمکش بین شخصیت‌ها به شکل عینی گسترش پیدا کند.

قاسمعلی با بررسی رابطه حاج کاظم و دوست‌اش عباس در فیلم آژانس شیشه ای ادامه داد: پیش‌فرض این فیلم درباره رفاقت است. اینکه کسی زندگی خود را به خاطر یک دوست به خطر اندازد و برایش فداکاری کند.

قاسمعلی پس از اشاره‌ای کوتاه به ویژگی فیلمنامه‌های سه پرده‌ای و نقاط عطف داستانی گفت: به طور معمول و با تایم یک فیلم صد دقیقه‌ای، پرده ی اول حدودا دقیقه 20 تمام می‌شود. سپس عطف یک رخ می‌دهد تا فیلم‌نامه در پرده دوم ادامه پیدا کند. اما کسانی بوده اند که این قاعده را در هم شکسته‌اند. یکی از آنها بیلی وایلدر است که در فیلم آپارتمان عطف یک را دقیقه پنجاه فیلم قرار می‌دهد. اوست که این شجاعت را دارد که مخاطب را 50 دقیقه سرگرم کند بی آنکه مخاطب خسته شود و ارتباط با فیلم را از دست بدهد.

وی ادامه داد:  در سینمای ایران هم گاه پیش آمده که نویسنده در چهارچوب ساختار سه پرده‌ای، نوآوری کند. اصغر فرهادی در فیلم «درباره الی» چنین کرد است. او نقطه عطف اول را به دقیقه 30 کشانده؛ جایی  که الی در دریا غرق می‌شود اما نکته مهم این است که طی این سی دقیقه تماشاگر نه تنها ارتباط خود را با فیلم از دست نمی‌دهد بلکه به شدت درگیر مناسبات بین شخصیت‌ها می‌شود.

قاسمعلی با بیان اینکه سینما همچنان نیاز به فیلمنامه داستان‌گو و سه پرده‌ای دارد ،بیان داشت: برخی‌ها تصور می‌کنند فیلمنامه سه پرده‌ای کهنه و قدیمی شده است و دیگر پاسخگوی نیاز سینما دوستان نیست این نگاه اشتباه است. همچنان شاهکارهایی در سینمای داستانی وجود دارد که پس از گذر سالها نه تنها دیدنی هستند بلکه بسیاری از فیلمسازان  آنها را بازسازی می کنند. من معتقدم کسانی که می‌خواهند ساختار شکنی کنند،  بهتر است چند فیلمنامه سه پرده‌ای بنویسند و پس از تجربه اصولی در این زمینه به نگارش انواع دیگر فیلمنامه روی بیاورند. درست مثل کاری که نیما یوشیج در شعر و ادبیات معاصر انجام داد. او ابتدا به وزن و بحور عروضی و قالب های کهن شعر تسلط پیدا کرد، سپس قاعده‌ها را در هم شکست و شعر نیمایی را خلق کرد.

کارگاه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» با حضور جابر قاسمعلی فیلمنامه‌نویس به صورت جداگانه در موزه سینمای ایران برگزار شد.
در کارگاه دوم که توسط جابر قاسمعلی برگزار شد، وی گفت: در سینما با حرفه‌های مختلفی مواجه هستیم که وقتی می‌خواهند کار کنند همیشه یک چیزی در اختیار دارند. به عنوان مثال، تهیه کننده فیلمنامه دارند که بر اساس آن عوامل را انتخاب می‌کند، کارگردان برای شروع کار فیلمنامه دارد، بازیگرها برای نقش خود متنی دارند که بر اساس آن نقش خود را تحلیل می‌کنند و … تنها کسی که برای شروع هیچ چیزی ندارد فیلمنامه‌نویس است درحالیکه نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامه‌نویس است. فیلمنامه نویس از ایده شروع می‌کند و ایده‌هایی که فیلمنامه‌نویس برای شروع یک کار انتخاب می‌کند معمولا از راه‌های مختلفی استخراج می شوند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های یافتن ایده ، تجربه‌های شخصی خود آدم است و در این میان خواب‌ها خیلی مهم هستند به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم خواب‌هایتان را بنویسید . خیلی وقت‌ها از خواب‌های شما قصه‌های عجیبی درمی‌آید. اینگمار برگمان فیلم «ساعت گرگ و میش» را بر اساس خوابی که دیده بود ساخت.
قاسمعلی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه تیترها معمولاعنوان ثابتی دارند، گفت: به عنوان مثال، اعتیاد یک تیتر است که درباره آن فیلم‌های زیادی ساخته شده است که هیچ ربطی هم به هم ندارند . گوزن‌های مسعود کیمیایی تیتر آن اعتیاد است ، خون‌بازی رخشان بنی اعتماد هم درباره اعتیاد است اما قصه‌های آنها هیچ ربطی بهم ندارند موضوعاتی مانند طلاق، ازدواج، تولد و … تیترهایی هستند که بر مبنای آنها فیلم‌های ایرانی و خارجی زیادی ساخته شده است که عمدتا هیچ ربطی بهم ندارند. باید توجه داشت وقتی چند نفر یک تیتر را دستمایه ساخت فیلم قرار می‌دهند بدین معنا نیست که همگی به یک نتیجه مشترک می‌رسند زیرا نتایج بر اساس دیدگاه‌ها ، شخصیت‌ها ، سلایق، پیشسنه و … متفاوت خواهد بود.
وی با بیان اینکه کیانوش عیاری در اوایل دهه هفتاد فیلمی بنام «آبادانی ها» را ساخته است، گفت: عیاری درباره ایده اولیه ساخت این فیلم گفته بود یکی از دوستانش ماشین پیکان داشت که با آن مسافرکشی می‌کرد و تنها وسیله گذران زندگی او بود ، ماشین او را می‌دزدند که البته بعد از مدتی پیدا می‌شود. عیاری می‌گفت به فکرش رسیده بود که اگر این آدم در چهار ماهی که ماشین نداشت برای ارت گذران زندگی ماشین دیگری را می‌دزدید چه اتفاقی می‌افتاد؟ این همان بحثی است که می‌گویم جایی که واقعیت تمام می‌شود داستان شروع می‌شود.
قاسمعلی با اشاره به حضور علی اکبر قاضی نظام که در کارگاه وی در موزه سینما حضور داشت، گفت: بارها گفته‌ام قاضی نظام یک فیلم بنام «نیاز» دارد که برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است زیرا فیلم بسیار خوبی است. در این فیلم دعوا بین دو پسر است که می‌خواهند یک شغل را حفظ کنند و هردو به آن شغل نیاز دارند. تبدیل غیرممکن به ممکن در فیلم این است که علی که به کار بسیار نیاز دارد مانند ریک در فیلم کازابلانکا عمل می‌کند وقتی زندگی رضا کارگر آذری را می‌بیند متوجه می‌شود او به کار نیازمندتر است و خودش را کنار می‌کشد . شخصیت، ماجرا، حرکت سه مولفه‌ای هستند که در این فیلم به خوبی دیده می‌شود.
شایان ذکر است، جلسه دوم کارگاه جابر قاسمعلی روز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ساعت ۱۴ در موزه سینما برگزار می‌شود.

موزه سینمای ایران همزمان با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی فیلمی از تاریخ سینمای ایران بنام «فردوسی» را نمایش می‌دهد.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، نسخه مرمت شده فیلم «فردوسی» که توسط فیلمخانه ملی ایران ترمیم و بازسازی شده و محصول ۸۵ سال قبل است روز یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه ساعت ۱۷ در سالن فردوس موزه سینما نمایش داده خواهد شد.
فیلم سینمایی «فردوسی» ساخته «عبدالحسین سپنتا» و تهیه‌‌کنندگی «اردشیر ایرانی» محصول سال ۱۳۱۳ است  که در حدود ۲۰ دقیقه از این فیلم برای علاقمندان سینما نمایش داده خواهد شد.
«عبدالحسین سپنتا» بعد از ساختن فیلم«دختر لُر» فیلم «فردوسی» را در سال ۱۳۱۳ کلید زد و بدین ترتیب فیلم «فردوسی» ششمین فیلم تاریخ سینمای ایران لقب گرفت.
در انتهای این فیلم که براساس زندگی فردوسی همراه با نشان دادن بخش‌هایی از شاهنامه ساخته شده است، توسط علیرضا محمودی از چهره‌های ادبیات و سینمای ایران مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
نمایش این فیلم  برای اعضاء باشگاه مخاطبان موزه سینمای ایران ، علاقمندان به سینما و همچنین علاقمندان این شاعر نامدار ایرانی آزاد و رایگان است.
این برنامه با مشارکت و همکاری فیلمخانه ملی ایران برگزار می‌شود.