« فردوسی» از نظر ژانر اولین فیلم تاریخ سینمای ایران است/ نمایش فیلمی از دهه ۳۰ در موزه سینمای ایران

عصر روز گذشته صحنه‌های ترمیم شده فیلم «فردوسی» ساخته عبدالحسین سپنتا در سالن فردوس موزه سینمای ایران نمایش داده شد.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، علیرضا محمودی روزنامه نگار، نویسنده و منتقد سینما با بیان اینکه بخش مهمی از آنچه درباره فیلم «فردوسی» می‌دانیم مربوط به عوامل آن است ، گفت: آنچه در تیتراژ فیلم تاکید شده این است که سپنتا نویسنده فیلمنامه و تنظیم کننده مذاکرات در این فیلم بوده است. در فیلم مشروطیت تا سپنتا نیز نصرت الله محتشم می‌گوید همه امور فنی فیلم با اردشیر ایرانی مدیر کپانی امپریال فیلم بمبئی بود و امور هنری فیلم را عبدالحسین سپنتا انجام داده است.
وی ادامه داد:از سوی دیگر اردشیر ایرانی سه فیلم مهم تاریخ سینمای ایران به نام‌های دختر لر، فردوسی و شیرین و فرهاد را تهیه کرده است بنابراین می‌توانیم بگوییم وی بیشتر یک تهیه کننده و بازیگر هندی بوده است .
محمودی با اشاره به اینکه از نظر فنی فیلم متعلق به سینمای ایران نیست، بیان داشت: نزدیکترین فیلم ایرانی به «فردوسی» حاجی آقا آکتور سینما است که کاملا در ایران تولید شده است. کمپانی هندی به دلیل فروش خوبی که فیلم «دختر لر» داشته و استقبال خوبی که از این فیلم شده است هدفش بیشتر افزایش تولیدات در ایران بوده که در تداوم آن، فیلم « شیرین و فرهاد» را می‌سازد اما بعد از شکست تجاری فیلم‌‌های «فردوسی» و «شیرین و فرهاد» عبدالحسین سپنتا دو فیلم دیگر خود یعنی «چشمان سیاه» و «لیلی و مجنون» را با یک تهیه کننده دیگر هندی می‌سازد.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم از نظر تولید فیلم بررسی کنیم که «فردوسی» چه جایگاهی به عنوان تولید در تاریخ سینمای ایران دارد، اگر دوره قاجار یعنی از سال 1279 تا سال 1309 که فیلم آبی و رابی ساخته می‌شود را دوره اول تولید فیلم در ایران بدانیم باید بگویم در این دوره فیلم داستانی ساخته نشده است و فیلم‌ها بیشتر مستند و یا شخصی بودند مانند فیلم‌هایی که در کاخ گلستان پیدا شده و فیلم‌هایی که خان بابامعتضدی در دوران رضا شاه فیلمبرداری کرده است و دوره دوم که از 1309 تا 1316 شروع می‌شود دوره است که تولید فیلم داستانی آغاز می‌شود.
این نویسنده توضیح داد: فیلم کشف شده از «فردوسی» به ما توضیح می‌دهد که در این دوره فیلم ساخته شده در خارج از کشور بخشی از تولید سینمای آن دوره است و پنج فیلمی که سپنتا ساخته است همگی واجد این ویژگی هستند.
محمودی همچنین خاطرنشان کرد: در دوره‌ای که این فیلم در سینما اکران شده (در سال‌های1279 تا 1334 ) درواقع در دوره اول سینماسازی بود که این فیلم در سینما به عنوان فیلم نوروزی در سینما سپه نمایش داده شد. از نظر ژانر به جرات می‌توان گفت« فردوسی» اولین فیلم تاریخ سینمای ایران است یعنی اولین فیلمی که فیلمنامه آن برای یک دوره تاریخی نوشته شده است و فیلمنامه نویس بر اساس مستندات، فیلمنامه‌ای تاریخی درباره زندگی فردوسی آماده کرده است.
وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های برجسته فیلم این است که مانند یک اثر زندگینامه‌ای به زندگی و زمانه فردوسی به عنوان مهمترین چهره فرهنگی آن دوره پرداخته است و از نظر روایت با اینکه سپنتا فیلمنامه را در هند نوشته است اما چیزی که بیشتر از صحنه برایش اهمیت داشته محتوا و ارائه یک شناخت نامه درباره ایران و اعراب است که این امر خود نوعی رویکرد به فیلمنامه نویسی دارد.
محمودی درباره شخصیت‌های فیلم نیز گفت: ترسیم شخصیت به عنوان نمادی از یک دوران مانند سلطان محمود و یا فردوسی به عنوان نماد روشنفکری، خیلی نمادگرایی است که بعدها در دوران مختلف در سینما استفاده شده و بسیار قابل توجه است.
وی در پایان بیان داشت: نسخه بیست دقیقه‌ای که از فیلم فردوسی دیدیم با توجه به فقر منابع تصویری که از آن دوره داریم بسیار اهمیت دارد و امیدوارم باز هم از این نوع کشفیات تاریخی اتفاق بیافتد.
گفتنی است، بیست دقیقه از صحنه‌های ترمیم شده فیلم سینمایی «فردوسی» که مرمت آن توسط فیلمخانه ملی ایران انجام شده است همزمان با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی توسط موزه سینمای ایران به نمایش درآمد.
در این نمایش افرادی همچون لادن طاهری مدیر فیلمخانه ملی ایران، نظام الدین کیایی، سعید الهی، سعید عقیقی، خدایار قاقانی، رضا درستکار، حمید کاویانی، علیرضا بهنام، نیما حسنی نسب، قلی پور، حسین مرادی زاده و … حضور داشتند.

 

کیانوش عیاری: دنیا را با دوربین 8 میلیمتری می‌دیدم

موزه سینمای ایران در ادامه انتشار سلسله برنامه‌های تاریخ شفاهی خود به مناسبت زادروز «کیانوش عیاری»؛ نویسنده و کارگردان پیشکسوت سینما بخش‌هایی از گفتگوی این هنرمند را منتشر کرده است که در زیر می‌خوانید.

کیانوش عیاری با بیان اینکه بیست و سوم اردیبهشت 1330 در اهواز متولد شده است گفت: پدرم تاجر بود و مقدار زیادی فروشگاه، پاساژ، بازار و یک سینما به نام سینما دنیا که در آن زمان می‌گفتند وسیع ترین سینمای ایران است، داشت.

وی با بیان اینکه برادرش داریوش از او پنج سال بزرگتر است، ادامه داد: وضعیت اقتصادی ما از نظر اقتصادی تقریبا خوب بود و از رفاه نسبی برخوردار بودیم و تفریحات اصلی ما در آن سال‌ها سینمارفتن بود . اگر به شهر دیگری هم سفر می‌کردیم مهمترین جایی که در آن شهر می‌رفتیم باز هم سینما بود.

عیاری خاطرنشان کرد: سال 1348 پدرم برای داریوش برادرم یک دوربین سوپر 8 خریده بود و من هم از آن دوربین استفاده می‌کردم. این دوربین در سالهای اولی که تازه آمده بود استفاده آن بیشتر برای مهمانی‌ها، سر سفره هفت سین و مسافرت‌های خانوادگی بود.دایی من کارمند سازمان آب و برق خوزستان بود و این امکان را داشت تا آپارات 16 میلی متری به خانه خودش یا ما بیاورد و به دلیل علاقه‌ای که بیشتر در خانه ما برای دیدن فیلم بود موجب شده بود تا بیشتر نمایش‌ها در حیاط خانه ما باشد. آپارات 16 میلی متری المو بود که آن را روی بخشی از پله‌های حیاط که به اتاق‌ها متصل می شد می‌گذاشت و در نقطه مقابل آن یک پارچه سفید قرار داده می‌شد و بر روی آن فیلم‌های مستند و گزارشی نمایش داده می‌شد.

وی ادامه داد: فیلم‌ها خیلی مهم نبود بلکه نفس چرخش دو بوبین بزرگ، صدای آپارات و نوری که از آن لنز بر روی پرده می‌تابید مهمتر از کیفیت فیلم ها برای ما بود. یک نریشن از این فیلم ها به خوبی یادم هست که می‌گفت «گاو حسن سه گوساله دارد» جالب است که تا امروز این نریشن در یاد من مانده است. درواقع یک سینما پادادیزویی داشتیم و همسایه‌های دور و اطراف خانه ما هم که اغلب ارمنی بودند از روی پشت بامشان فیلم‌هایی که در حیاط ما نمایش داده می‌شد را می‌دیدند و ما هم مشکلی نداشتیم.

عیاری در بخش دیگری از خاطرات خود گفت: در اهواز خبرهای مربوط به فیلم‌ها خیلی زود به ما می‌رسید. یادم می‌آید برای فیلمبرداری فیلم «ماجراجویان جنوب» که فیلمبردار آن رضا انجم روز بود به اهواز آمده بودند و برای شهر اهواز خیلی افتخارآمیز بود که یک گروه فیلمبرداری برای ساختن فیلم به آن شهر آمده اند زیرا این امر نشان از اهمیت شهر اهواز داشت. من هم از همکلاسی‌هایم در جریان اخبار مربوط به فیلمبرداری فیلم قرار داشتم. یک شب در یکی از خیابان‌های اصلی اهواز که محل استقرار آنها در هتل بود رفتم (فردای آن روز هم امتحان شیمی داشتم) دیدم یک فولکس واگن ایستاده و چند جوان در داخل آن کابل می اندازند متوجه شدم که آنها فیلمبرداری دارند در همان جا ایستادم، پشت ماشین پر شد و حرکت کرد و من هم شروع به دویدن پشت سر آن کردم و از مسیری که تغییر می‌داد حدس زدم به سمت رودخانه کارون می‌رود . من همچنان می‌دویم و ماشین هم با سرعت می‌رفت به پل اهواز رسید و ایستاد و من از خستگی بر روی زمین افتادم .وسائل را کارگرها از داخل ماشین برداشتند و از پله‌های پل به پایین به سمت بلوار حاشیه رودخانه بردند و زمانیکه من به آنجا رسیدم هزاران نفر آدم آنجا بودند و یک دیوار که پلیس ایجاد کرده بود تا مردم عادی به سمت جایی که فیلمبرداری می‌کردند، نروند.

وی در ادامه بیان داشت: من بچه بسیار خجالتی بودم اما انگیزه بسیار زیادی داشتم تا آنجا که به رغم اینکه هزاران نفر آنجا ایستاده بودند و نمی‌توانستند داخل بروند من توانستم از دیواری که ایجاد کردند عبور کنم و تا صبح کنار گروه فیلمبرداری باشم.

عیاری با بیان اینکه آقای انجم روز بسیار مرد مهربانی بود، گفت: در تمام طول شب که در کنار گروه فیلمبرداری  بودم گاهی به او و گاهی به دوربین 35 او نگاه می‌کردم و او متوجه شده بود که من به دوربین و سینما علاقمند هستم زیرا دائم از او سوال می‌پرسیدم. به من گفت دوست داری از پشت دوربین نگاه کنی و من گفتم بله. قبلا دوربین‌های 8 میلی متری را دیده بودم اما وقتی از پشت دوربین 35 نگاه کردم متوجه شدم یک کادر کاملا مشبک وجود دارد و انگار داشتم از یک دریچه زندان نگاه می کردم. خیلی تو ذوقم خورد از او سوال کردم در زمان فیلمبرداری این کادرهای مشبک هستند ؟ و او گفت بله این‌ها باید باشند و من گفتم پس به چه شکلی تصویر را می بینید او خندید و دیگر پاسخ نداد. برای من دوربین 8 میلیمتری جذابیت بیشتری داشت زیرا صفحه آن تمیز بود و من با دوربین 8 میلی متری تفریح می کردم و به نوعی به زندگی نگاه می‌کردم. بهرحال من آن شب تا صبح در کنار گروه فیلمبرداری بودم. یادم می‌آید درکنار حسن رضایی (بازیگر) ایستاده بودم و او را نگاه می‌کردم زیرا در آن زمان به دلیل فراوانی بازی‌هایی که داشت چهره بود . صبح از همان جا به سر کلاس برای امتحان رفتم و قبول نشدم و بعدها به حسن رضایی گفتم آن شب شما باعث شدید من در امتحان قبول نشوم.(با خنده)   

 

تفاوت نگاه مهرجویی و زنده یاد پوراحمد برای ساخت «مهمان مامان»

🌀 کارگاه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» با حضور علی اکبر قاضی نظام؛ فیلمنامه نویس ، استاد دانشگاه در موزه سینمای ایران برگزار شد.
در کارگاه اول که در سالن تمدن موزه سینما برگزار شد،علی اکبر قاضی نظام گفت: کتابی به اسم «بنویس تا اتفاق بیافتد» نوشته شده است که پیشنهاد می‌کنم آنرا بخوانید زیرا من معتقدم تا ننویسید هیچ اتفافی نمی‌افتد . به عنوان مثال، اگر بگوییم خلق ایده، در همان لحظه باید بتوانیم درباره آن بنویسیم و شروع به خواندن کنیم و نقطه نظرات دیگران را بپرسیم تا متوجه شویم که آیا ایده مورد نظرمان برای ساخت فیلم سینمایی مناسب است یا نیست.
🌀 وی با بیان اینکه بهترین فیلم‌های سینمایی دنیا اقتباسی بوده اند، افزود: شما که امروز در موزه سینما سر کلاس من حضور دارید درواقع همکار فیلمنامه نویس من هستید و رابطه استاد شاگردی بین ما وجود ندارد. باید سعی کنیم زیاد بخوانیم و به این نقطه برسیم که خوانده‌هایمان اجازه می‌دهد وارد سینما شویم و یا می‌توانند از روی ایده ما برداشت کنند و فیلمنامه بنویسند.
🌀 قاضی نظام با بیان اینکه باید توجه داشته باشیم که نگاه‌ها و دیدگاه‌ها در مواجهه با قصه‌ها متفاوت است، بیان داشت: ممکن است قصه‌ای از دید من خوب نباشد اما از دید شما مناسب باشد و بتوانید آن را تبدیل به فیلمنامه کنید. یادم می‌آید از زنده یاد کیومرث پوراحمد سوال کردند این همه «قصه‌های مجید» را کار کردی فکر نکردی که شاید بتوانی «مهمان مامان» داریوش مهرجویی را بسازی؟ و پوراحمد در پاسخ گفته بود اتفاقا آن را خواندم و فکر نمی‌کردم از آن فیلمنامه دربیاید اما وقتی مهرجویی آنرا ساخت متوجه شدم فیلمنامه محکمی از آن درآورده است. بنابراین تفاوت نگاه در اینجا مشخص می‌شود که مهرجویی می‌تواند «مهمان مامان» را بسازد که فیلم قشنگ و جذابی است که به ذهن پوراحمد نرسیده بود اما کارهای دیگر هوشنگ مرادی کرمانی را توانست به بهترین شکل بسازد.
🌀این استاد دانشگاه تاکید کرد: با فیلمنامه نویسان دیگر دائم صحبت کنید تا تجربیاتشان را در اختیار شما قرار دهند . من هنوز هم اگر فرصت داشته باشم در کلاس فیلمنامه نویسان دیگر شرکت و از تجربیات آنها استفاده می کنم زیرا امکان دارد نکته جدیدی بگویند که برای من مفید باشد . یادم می‌آید در باشگاه فیلمنامه نویسان ماهی یکبار جلسه تشکیل می‌دادیم و فرید مصطفی که در دانشگاه استاد ما بود در آن جلسات حضور داشت . مصطفوی حرف قشنگی زد که من هیچ جا آن‌را نشنیده بودم . می‌گفت مواردی که در کلاس‌های مختلف فیلمنامه نویسی می‌خوانید همه درست است اما نکته مهم این است که آنها باید ملکه ذهن شود تا در فیلمنامه‌ها از آنها استفاده کنید که حرف بسیار درست و منطقی بود.
🌀 وی بیان داشت: روزی استاد دانشگاهم احمد ضابطی جهرمی کلاس تدوین گذاشته است و من در کلاس او حضور پیدا کردم درحالیکه در همان زمان با او داور فیلمنامه بودیم و زمانیکه من را دید گفت اینجا چه می‌کنی که در پاسخ به او گفتم آمده‌ام تا یاد بگیرم زیرا برایم مهم است که بدانم از تدوین در فیلمنامه چه استفاده‌هایی می‌شود تا وقتی فیلمنامه می نویسم به تدوین هم دقت داشته باشم.
🔺شایان ذکر است، جلسه دوم کارگاه علی اکبر قاضی نظام روز چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت ساعت ۱۴ در موزه سینما برگزار می‌شود.
#علی_اکبر_قاضی_نظام
#سینما
#فیلمنامه
#موزه_سینمای_ایران

فیلم«نیاز» برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است/ نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامه نویس است

کارگاه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» با حضور جابر قاسمعلی فیلمنامه‌نویس به صورت جداگانه در موزه سینمای ایران برگزار شد.
در کارگاه دوم که توسط جابر قاسمعلی برگزار شد، وی گفت: در سینما با حرفه‌های مختلفی مواجه هستیم که وقتی می‌خواهند کار کنند همیشه یک چیزی در اختیار دارند. به عنوان مثال، تهیه کننده فیلمنامه دارند که بر اساس آن عوامل را انتخاب می‌کند، کارگردان برای شروع کار فیلمنامه دارد، بازیگرها برای نقش خود متنی دارند که بر اساس آن نقش خود را تحلیل می‌کنند و … تنها کسی که برای شروع هیچ چیزی ندارد فیلمنامه‌نویس است درحالیکه نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامه‌نویس است. فیلمنامه نویس از ایده شروع می‌کند و ایده‌هایی که فیلمنامه‌نویس برای شروع یک کار انتخاب می‌کند معمولا از راه‌های مختلفی استخراج می شوند.
وی خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های یافتن ایده ، تجربه‌های شخصی خود آدم است و در این میان خواب‌ها خیلی مهم هستند به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم خواب‌هایتان را بنویسید . خیلی وقت‌ها از خواب‌های شما قصه‌های عجیبی درمی‌آید. اینگمار برگمان فیلم «ساعت گرگ و میش» را بر اساس خوابی که دیده بود ساخت.
قاسمعلی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه تیترها معمولاعنوان ثابتی دارند، گفت: به عنوان مثال، اعتیاد یک تیتر است که درباره آن فیلم‌های زیادی ساخته شده است که هیچ ربطی هم به هم ندارند . گوزن‌های مسعود کیمیایی تیتر آن اعتیاد است ، خون‌بازی رخشان بنی اعتماد هم درباره اعتیاد است اما قصه‌های آنها هیچ ربطی بهم ندارند موضوعاتی مانند طلاق، ازدواج، تولد و … تیترهایی هستند که بر مبنای آنها فیلم‌های ایرانی و خارجی زیادی ساخته شده است که عمدتا هیچ ربطی بهم ندارند. باید توجه داشت وقتی چند نفر یک تیتر را دستمایه ساخت فیلم قرار می‌دهند بدین معنا نیست که همگی به یک نتیجه مشترک می‌رسند زیرا نتایج بر اساس دیدگاه‌ها ، شخصیت‌ها ، سلایق، پیشسنه و … متفاوت خواهد بود.
وی با بیان اینکه کیانوش عیاری در اوایل دهه هفتاد فیلمی بنام «آبادانی ها» را ساخته است، گفت: عیاری درباره ایده اولیه ساخت این فیلم گفته بود یکی از دوستانش ماشین پیکان داشت که با آن مسافرکشی می‌کرد و تنها وسیله گذران زندگی او بود ، ماشین او را می‌دزدند که البته بعد از مدتی پیدا می‌شود. عیاری می‌گفت به فکرش رسیده بود که اگر این آدم در چهار ماهی که ماشین نداشت برای ارت گذران زندگی ماشین دیگری را می‌دزدید چه اتفاقی می‌افتاد؟ این همان بحثی است که می‌گویم جایی که واقعیت تمام می‌شود داستان شروع می‌شود.
قاسمعلی با اشاره به حضور علی اکبر قاضی نظام که در کارگاه وی در موزه سینما حضور داشت، گفت: بارها گفته‌ام قاضی نظام یک فیلم بنام «نیاز» دارد که برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است زیرا فیلم بسیار خوبی است. در این فیلم دعوا بین دو پسر است که می‌خواهند یک شغل را حفظ کنند و هردو به آن شغل نیاز دارند. تبدیل غیرممکن به ممکن در فیلم این است که علی که به کار بسیار نیاز دارد مانند ریک در فیلم کازابلانکا عمل می‌کند وقتی زندگی رضا کارگر آذری را می‌بیند متوجه می‌شود او به کار نیازمندتر است و خودش را کنار می‌کشد . شخصیت، ماجرا، حرکت سه مولفه‌ای هستند که در این فیلم به خوبی دیده می‌شود.
شایان ذکر است، جلسه دوم کارگاه جابر قاسمعلی روز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت ساعت ۱۴ در موزه سینما برگزار می‌شود.

تفاوت نگاه مهرجویی و زنده یاد پوراحمد برای ساخت «مهمان مامان»

کارگاه «خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه» با حضور علی اکبر قاضی نظام؛ فیلمنامه نویس ، استاد دانشگاه و جابر قاسمعلی فیلمنامه‌نویس به صورت جداگانه در موزه سینمای ایران برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، در کارگاه اول که در سالن تمدن موزه سینما برگزار شد،علی اکبر قاضی نظام گفت: کتابی به اسم «بنویس تا اتفاق بیافتد» نوشته شده است که پیشنهاد می‌کنم آنرا بخوانید زیرا من معتقدم تا ننویسید هیچ اتفافی نمی‌افتد . به عنوان مثال، اگر بگوییم خلق ایده، در همان لحظه باید بتوانیم درباره آن بنویسیم و شروع به خواندن کنیم و نقطه نظرات دیگران را بپرسیم تا متوجه شویم که آیا ایده مورد نظرمان برای ساخت فیلم سینمایی مناسب است یا نیست.

وی با بیان اینکه بهترین فیلم‌های سینمایی دنیا اقتباسی بوده اند، افزود: شما که امروز در موزه سینما سر کلاس من حضور دارید درواقع همکار فیلمنامه نویس من هستید و رابطه استاد شاگردی بین ما وجود ندارد. باید سعی کنیم زیاد بخوانیم و به این نقطه برسیم که خوانده‌هایمان اجازه می‌دهد وارد سینما شویم و یا می‌توانند از روی ایده ما برداشت کنند و فیلمنامه بنویسند.

قاضی نظام  با بیان اینکه باید توجه داشته باشیم که نگاه‌ها و دیدگاه‌ها در مواجهه با قصه‌ها متفاوت است، بیان داشت: ممکن است قصه‌ای از دید من خوب نباشد اما از دید شما مناسب باشد و بتوانید آن را تبدیل به فیلمنامه کنید. یادم می‌آید از زنده یاد کیومرث پوراحمد سوال کردند این همه «قصه‌های مجید» را کار کردی فکر نکردی که شاید بتوانی «مهمان مامان» داریوش مهرجویی را بسازی؟ و پوراحمد در پاسخ گفته بود اتفاقا آن را خواندم و فکر نمی‌کردم از آن فیلمنامه دربیاید اما وقتی مهرجویی آنرا ساخت متوجه شدم فیلمنامه محکمی از آن درآورده است. بنابراین تفاوت نگاه در اینجا مشخص می‌شود که مهرجویی می‌تواند «مهمان مامان» را بسازد که فیلم قشنگ و جذابی است که به ذهن پوراحمد نرسیده بود اما کارهای دیگر هوشنگ مرادی کرمانی را توانست به بهترین شکل بسازد.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: با فیلمنامه نویسان دیگر دائم صحبت کنید تا تجربیاتشان را در اختیار شما قرار دهند . من هنوز هم اگر فرصت داشته باشم در کلاس فیلمنامه نویسان دیگر شرکت  و از تجربیات آنها استفاده می کنم زیرا امکان دارد نکته جدیدی بگویند که برای من مفید باشد . یادم می‌آید در باشگاه فیلمنامه نویسان ماهی یکبار جلسه تشکیل می‌دادیم و فرید مصطفی که در دانشگاه استاد ما بود در آن جلسات حضور داشت . مصطفوی حرف قشنگی زد که من هیچ جا آن‌را نشنیده بودم . می‌گفت مواردی که در کلاس‌های مختلف فیلمنامه نویسی می‌خوانید همه درست است اما نکته مهم این است که آنها باید ملکه ذهن شود تا در فیلمنامه‌ها از آنها استفاده کنید که حرف بسیار درست و منطقی بود.

وی بیان داشت: روزی استاد دانشگاهم احمد ضابطی جهرمی کلاس تدوین گذاشته است و من در کلاس او حضور پیدا کردم درحالیکه در همان زمان با او داور فیلمنامه بودیم و زمانیکه من را دید گفت اینجا چه می‌کنی که در پاسخ به او گفتم آمده‌ام تا یاد بگیرم زیرا برایم مهم است که بدانم از تدوین در فیلمنامه چه استفاده‌هایی می‌شود تا وقتی فیلمنامه می نویسم به تدوین هم دقت داشته باشم.

نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامه نویس است

در کارگاه دوم که توسط جابر قاسمعلی برگزار شد، وی گفت: در سینما با حرفه‌های مختلفی مواجه هستیم که وقتی می‌خواهند کار کنند همیشه یک چیزی در اختیار دارند. به عنوان مثال، تهیه کننده فیلمنامه دارند که بر اساس آن عوامل را انتخاب می‌کند، کارگردان برای شروع کار فیلمنامه دارد، بازیگرها برای نقش خود متنی دارند که بر اساس آن نقش خود را تحلیل می‌کنند و … تنها کسی که برای شروع هیچ چیزی ندارد فیلمنامه‌نویس است درحالیکه نقطه آغاز هر فیلمی با فیلمنامه‌نویس است. فیلمنامه نویس از ایده شروع می‌کند و ایده‌هایی که فیلمنامه‌نویس برای شروع یک کار انتخاب می‌کند معمولا از راه‌های مختلفی استخراج می شوند.

وی خاطرنشان کرد: یکی از راه‌های یافتن ایده ، تجربه‌های شخصی خود آدم است و در این میان خواب‌ها خیلی مهم هستند به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم خواب‌هایتان را بنویسید . خیلی وقت‌ها از خواب‌های شما قصه‌های عجیبی درمی‌آید. اینگمار برگمان فیلم «ساعت گرگ و میش» را بر اساس خوابی که دیده بود ساخت.

قاسمعلی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه تیترها معمولاعنوان ثابتی دارند، گفت: به عنوان مثال، اعتیاد یک تیتر است که درباره آن فیلم‌های زیادی ساخته شده است که هیچ ربطی هم به هم ندارند . گوزن‌های مسعود کیمیایی تیتر آن اعتیاد است ، خون‌بازی رخشان بنی اعتماد هم درباره اعتیاد است اما قصه‌های آنها هیچ ربطی بهم ندارند  موضوعاتی مانند طلاق، ازدواج، تولد و … تیترهایی هستند که بر مبنای آنها فیلم‌های ایرانی و خارجی زیادی ساخته شده است که عمدتا هیچ ربطی بهم ندارند. باید توجه داشت وقتی چند نفر یک تیتر را دستمایه ساخت فیلم قرار می‌دهند بدین معنا نیست که همگی به یک نتیجه مشترک می‌رسند زیرا نتایج بر اساس دیدگاه‌ها ، شخصیت‌ها ، سلایق، پیشسنه و … متفاوت خواهد بود.

فیلم«نیاز» برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است

وی با بیان اینکه کیانوش عیاری در اوایل دهه 70 فیلمی بنام «آبادانی ها» را ساخته است، گفت: عیاری درباره ایده اولیه ساخت این فیلم گفته بود یکی از دوستانش ماشین پیکان داشت که با آن مسافرکشی می‌کرد و تنها وسیله گذران زندگی او بود ، ماشین او را می‌دزدند که البته بعد از مدتی پیدا می‌شود. عیاری می‌گفت به فکرش رسیده بود که اگر این آدم در 4 ماهی که ماشین نداشت برای ارت گذران زندگی ماشین دیگری را می‌دزدید چه اتفاقی می‌افتاد؟ این همان بحثی است که می‌گویم جایی که واقعیت تمام می‌شود داستان شروع می‌شود.

قاسمعلی با اشاره به حضور علی اکبر قاضی نظام که در کارگاه وی در موزه سینما حضور داشت، گفت: بارها گفته‌ام قاضی نظام یک فیلم بنام «نیاز» دارد که برای یک عمر تاریخ سینمای ما کافی است زیرا فیلم بسیار خوبی است. در این فیلم دعوا بین دو پسر است که می‌خواهند یک شغل را حفظ کنند و هردو به آن شغل نیاز دارند. تبدیل غیرممکن به ممکن در فیلم این است که علی که به کار بسیار نیاز دارد مانند ریک در فیلم کازابلانکا عمل می‌کند وقتی زندگی رضا کارگر آذری را می‌بیند متوجه می‌شود او به کار نیازمندتر است و خودش را کنار می‌کشد . شخصیت، ماجرا، حرکت سه مولفه‌ای هستند که در این فیلم به خوبی دیده می‌شود.

شایان ذکر است، جلسه دوم کارگاه جابر قاسمعلی روز دوشنبه 25 اردیبهشت ساعت 14 و علی اکبر قاضی نظام روز چهارشنبه 27 اردیبهشت ساعت 14 در موزه سینما برگزار می‌شود.

همزمان با روز بزرگداشت حکیم سخن؛ نسخه مرمت شده «فردوسی» در موزه سینما نمایش داده می‌شود

موزه سینمای ایران همزمان با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی فیلمی از تاریخ سینمای ایران بنام «فردوسی» را نمایش می‌دهد.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، نسخه مرمت شده فیلم «فردوسی» که توسط فیلمخانه ملی ایران ترمیم و بازسازی شده و محصول ۸۵ سال قبل است روز یکشنبه ۲۴ اردیبهشت ماه ساعت ۱۷ در سالن فردوس موزه سینما نمایش داده خواهد شد.
فیلم سینمایی «فردوسی» ساخته «عبدالحسین سپنتا» و تهیه‌‌کنندگی «اردشیر ایرانی» محصول سال ۱۳۱۳ است  که در حدود ۲۰ دقیقه از این فیلم برای علاقمندان سینما نمایش داده خواهد شد.
«عبدالحسین سپنتا» بعد از ساختن فیلم«دختر لُر» فیلم «فردوسی» را در سال ۱۳۱۳ کلید زد و بدین ترتیب فیلم «فردوسی» ششمین فیلم تاریخ سینمای ایران لقب گرفت.
در انتهای این فیلم که براساس زندگی فردوسی همراه با نشان دادن بخش‌هایی از شاهنامه ساخته شده است، توسط علیرضا محمودی از چهره‌های ادبیات و سینمای ایران مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
نمایش این فیلم  برای اعضاء باشگاه مخاطبان موزه سینمای ایران ، علاقمندان به سینما و همچنین علاقمندان این شاعر نامدار ایرانی آزاد و رایگان است.
این برنامه با مشارکت و همکاری فیلمخانه ملی ایران برگزار می‌شود.

برگزاری نشست خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه در موزه سینمای ایران

🔹اولین برنامه باشگاه مخاطبان موزه سینمای ایران با عنوان خلق ایده؛ ساخت فیلمنامه برگزار می‌شود.
🔸علی اکبر قاضی نظام فیلمنامه نویس و استاد دانشگاه و جابر قاسمعلی فیلمنامه نویس اولین کارگاه آموزشی باشگاه مخاطبان موزه سینمای ایران را روز  چهارشنبه ۲۰  اردیبهشت ساعت ۱۴ تا ۱۸ برگزار می‌کنند.
🔹بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته علی اکبر قاضی نظام و جابر قاسمعلی در یک روز و در دو کارگاه جداگانه روند نگارش فیلمنامه از خلق ایده ، دیالوگ نویسی، پرورش داستان و شخصیت‌ها را به صورت اجمالی توضیخ آمورش می‌دهند.
🔸این کارگاه‌ها ویژه اعضای باشگاه مخاطبان موزه سینما برگزار می‌شود و علاقمندان برای شرکت در این دوره‌های آموزشی باید ابتدا عضو باشگاه مخاطبان موزه سینما از طریق لینک  http://clubmuseum.ir شوند و سپس برای شرکت در هرکدام از کارگاه ها ثیت نام کنند.
🔹حضور فعالان حوزه رسانه اعم از خبرنگاران، روزنامه نگاران و منتقدان سینما در این کارگاه‌ها با هماهنگی با روابط عمومی موزه سینما امکان پذیر است.

عکسهایی از نقش آفرینی های زنده یاد «جمیله شیخی» در فیلم مسافران

🔹زاده: ۹ اردیبهشت ۱۳۰۹
▫️درگذشت:  ۲ خرداد ۱۳۸۰

🌀 برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از دهمین دوره جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «مسافران»  در سال۱۳۷۰
🌀برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم زن از پانزدهمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «لیلا » در سال۱۳۷۵

🎬 جمیله شیخی در فیلم هایی همچون کاغذ بی خط، پاییزان، پرنده کوچک خوشبختی، سفر عشق، مسافران، لیلا، عینک دودی، همسر دلخواه من، عینک دودی و … نقش آفرینی داشته است.

 

یک خاطره/ یک دیالوگ- ناخداخورشید

فیلم سینمایی ناخداخورشید ساخته «ناصر تقوایی»

🎞 سال ساخت: ۱۳۶۵

📽 مستر فرهان :چه بلایی سر این شهر اومده، زلزله ؟
ملول: زلزله اینجور خرابی میتونه به بار بیاره.؟ خونه به آدمی آباد میمونه  و خرابی به جن.
آدمیزاد جلای وطن کرده که اینجور شده اینجا.

بازیگران : داریوش ارجمند، علی نصیریان، سعید پورصمیمی، پروانه معصومی، فتحعلی اویسی و..‌

📸 عکس از منابع آرشیو موزه سینمای ایران

 

اینفوگرافی ثبت نام باشگاه مخاطبان موزه سینما ایران

علاقه مندان برای ثبت نام در باشگاه موزه سینما ایران می توانند هم اکنون به سایت clubmuseum.ir مراجعه  کنند و با عضویت در باشگاه از مزایای ویژه اعضا استفاده  کنند