«اکبر اصفهانی» از سرمایه‌های معنوی این سرزمین است

مراسم تقدیر از «اکبر اصفهانی» بازیگر و عکاس پیشکسوت سینمای ایران با حضور هنرمندان و همکاران او عصر روز گذشته در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، در بخش ابتدایی این مراسم، مستند «یک اصفهانی در کادر» به روایت فرید صلواتی، که درباره اکبر اصفهانی ساخته شده است، نمایش داده شد و پس از آن، همکاران پیشین او به صحبت درباره این هنرمند پیشکسوت پرداختند.

اکبر اصفهانی آراسته به خصایل انسانی بسیاری است

داریوش بابائیان تهیه کننده با سابقه سینما در سخنانی گفت: باید از فرید صلواتی کارگردان این فیلم  تشکر ویژه داشته باشم زیرا فیلمی را ساخته است که تولید آن از وظایف مسئولین و هنرمندان به شمار می‌رود. اکبر اصفهانی یکی از افراد حاضر در دریای هنر ایران است. بسیاری از افرادی که در این مستند حاضر بودند، از میان ما رفتند در حالی که از آن‌ها تقدیر نشده است.

وی با بیان اینکه ای کاش هر هفته یک فرد از میان صنوف خانه سینما مورد تقدیر قرار گیرد.

وی افزود: اکبر اصفهانی هنرمندی بود که بعدها عکاس شد و این موضوع نکته مهمی است. زمانی که به مرور کارهای او می‌پردازیم متوجه می‌شویم که کم‌تر کسی می‌تواند به اندازه او خطر کند. من در آثار بسیاری با اصفهانی همکاری داشتم و به خاطر دارم که در فیلم «گارد ویژه» به عنوان بدل کار از تونل ۱۸ متری و بدون هیچ امکاناتی به پایین پرید.

در ادامه عبدالله اسفندیاری تهیه کننده و نویسنده سینمای ایران نیز درباره این هنرمند گفت: سال‌های طولانی است که با اکبر اصفهانی آشنایی دارم و همیشه جویای احوال یکدیگر بوده‌ایم. ایشان آراسته به خصایل انسانی بسیاری است و همواره از هنر ایشان بهره‌مند بودیم. من معمولا در چنین مراسمی شرکت نمی‌کنم اما امروز به خاطر فرید صلواتی و احترام به اکبر اصفهانی در موزه سینما حاضر شدم تا از این هنرمند پیشکسوت تقدیر کنیم.

 در ادامه امیر عابدی عکاس پیشکسوت سینما بیان داشت: از فرید صلواتی تشکر می‌کنم. زمانی که قصد ساخت این فیلم مستند را داشت، با من تماس گرفت و به او گفتم موضوع بسیار خوبی را انتخاب کرده‌ای. من سی و پنج سال پیش وارد این حرفه شدم و اکبر اصفهانی در همان زمان پیشکسوت من به حساب می‌آمد. امیدوارم چنین آثاری درباره سایر هنرمندان نیز ساخته شود.

وی ادامه داد:  اکبر اصفهانی در سبزه میدان اصفهان رشد کرد و بعدها عاشق سینما شد. آرزو می‌کنم او همیشه سلامت باشد. وزارت میراث فرهنگی، بناها و آیین‌های ملی را به ثبت می‌رساند، حال آنکه امثال اکبر اصفهانی نیز از سرمایه‌های معنوی این سرزمین هستند و جای خوشحالی است که وظیفه تجلیل و قدردانی از این بزرگان و ثبت خاطرات آن‌ها را موزه سینما بر عهده گرفته است. همچنین وظیفه دارم سلام دوستان حاضر در انجمن عکاسان را خدمت شما ابلاغ کنم.

مختار سائقی بازیگر سینما و تلویزیون نیز در سخنانی گفت: از حضور در این جمع بسیار خرسندم. من و اکبر اصفهانی بسیاری اوقات با یکدیگر به صورت تلفنی صحبت می‌کنیم. معمولا رسیدن سهم افرادی است که نمی‌دوند و نرسیدن نصیب افراد دونده می‌شود. جمشید مشایخی می‌گفت تا جوان هستید قدر خود را بدانید زیرا در سنین بالا سراغی از شما نمی‌گیرند.

در ادامه هاتف شرار خواننده نابینا و مدرس  موسیقی، آوازی در دستگاه بیات اصفهان برای حاضرین در سالن اجرا کرد.

این هنرمند در سخنانی کوتاه گفت: با اینکه قادر به دیدن نیستم اما بیشتر از هر فردی این فیلم را درک کرده و تحت تاثیر قرار گرفتم.

در ادامه فرید صلواتی کارگردان مستند «یک اصفهانی در کادر»  گفت: از همه عزیزانی که در این مراسم حاضر شده‌اند تشکر می‌کنم. امروز یادی می‌کنیم از پیشکسوتی که عاشق کارش است. این فیلم با همراهی گروهی همدل ساخته شده است و از همه دوستانی که من را در ساخت این فیلم یاری کردند تشکر می‌کنم. «یک اصفهانی در کادر» با هزینه شخصی به تولید رسیده است.

وی با بیان اینکه اکبر اصفهانی فردی بی‌نظیر است، گفت:  در سیزده سالگی دستیار محمدعلی نجفی بودم و از فضای حاکم بر سینما دور نیستم. امثال اکبر اصفهانی، عزت‌الله انتظامی و علی نصیریان برای همیشه ماندگار خواهند بود اما آن‌ها که در بند هنر هستند ماندگار نخواهند شد. قصد دارم در آینده نیز چنین آثاری را برای سایر هنرمندان اصفهانی تولید کنم تا جوان‌ترها بدانند الگوهای ناب و صادق چه کسانی هستند.

در ادامه، داریوش بابائیان، عبدالله اسفندیاری و مختار سائقی برای مراسم تجلیل از اکبر اصفهانی به روی صحنه حاضر شدند و سپیده حیدرآبادی به نمایندگی از موزه سینما از این هنرمند تقدیر کرد.

همیشه تلاش می‌کردم به عوامل انرژی مثبت بدهم

اکبر اصفهانی بازیگر و عکاس پیشکسوت نیز در سخنانی گفت: از بزرگانی که امشب در این مراسم حضور دارند و درباره من صحبت کردند تشکر می کنم. این مراسم باعث بهبود حال روحی من شد زیرا این روزها بسیار افسرده هستم.

وی ادامه داد: یادم می آید در دوره ای همزمان در دو فیلم عکاسی می‌کردم و این مسئله را از همان ابتدا با هر تهیه کننده ها مطرح می‌کردم. ساعت شش صبح سرویس به دنبالم می‌آمد تا زودتر در آن پروژه حاضر شوم.زمانی با جمشید هاشم پور ۱۲ ساعت سرکار بودیم. هنگام عقد قرارداد برای فیلم «مروارید سیاه» به داریوش بابائیان گفتم من برای فیلم «بهشت پنهان» هم قرارداد بسته‌ام و باید در ان فیلم هم حضور داشته باشم. و او هم می پدیرفت. روزی او جوانی به نام هاشم عطار را به من معرفی کرد و من از او حمایت کرده و داشته‌های خود را در اختیارش قرار دادم. عطار بعدها مدیر فیلمبرداری شد و جوایز فراوانی به دست آورد.

وی در  ادامه بیان داشت: امشب همسرم هم در این جمع حضور دارد. فردی که بخاطر من زحمات زیادی را متحمل شده که جا دارد در این مراسم از او نیز تشکر کنم.

سپس اصفهانی به ذکر خاطراتی از دوران کاری خود پرداخت و افزود: در تمام مدتی که در سینما حضور داشتم تلاش کردم تا بتوانم باعث شادی دیگران شوم و به عوامل انرژی مثبت بدهم.

در ادامه همسر اکبر اصفهانی بر روی صحنه حاضر شد و از حاضران در این مراسم تشکر کرد.

این هنرمند پیشکسوت علاوه بر اشتغال به حرفه عکاسی، در فیلم‌هایی مانند «لانه عقاب‌ها»، «عملیات کرکوک»، «آخرین خون»، «ساده لوح»، «گریز»، «ضربه آخر»، «چشم شیطان»، «گارد ویژه» و … نقش آفرینی داشته است.

نمایش نسخه اصلاح و مرمت شده «دندان مار» مسعود کیمیایی در موزه سینما

یکی از آثار شاخص مسعود کیمیایی پس از اصلاح و مرمت در موزه سینما به نمایش در می آید.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، مجموعه فرهنگی تاریخی موزه سینما فیلم« دندان مار»  که توسط فیلمخانه ملی ایران اصلاح و مرمت شده را نمایش می دهد.
این فیلم روز چهارشنبه ۲۰ دی ساعت ۱۶ برای   علاقمندان سینما  در  سالن فردوس به روی پرده می رود  و بعد از نمایش فیلم نشستی با حضور جواد طوسی و شاهپور عظیمی از منتقدان سینما پیرامون سینمای کیمیایی و فیلم دندان مار برگزار می شود.
شایان دکر است، «دندان مار» در جشنواره فیلم برلین برنده جایزه ویژه و نامزد جایزه خرس طلایی و همچنین برنده جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فیلم مونترال شده است.
در این فیلم بازیگرانی همچون فرامرز صدیقی، احمد نجفی، گلچهره سجادیه، جلال مقدم، رضا خندان،فریبا کوثری، سعید پیردوست، شاهد احمدلو و … نقش آفرینی کرده اند.

نمایش «یک اصفهانی در کادر» در موزه سینما

فیلم مستند «یک اصفهانی در کادر» در موزه سینما نمایش داده می شود.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، مستند «یک اصفهانی در کادر» به روایت فرید صلواتی درباره «اکبر اصفهانی» بازیگر و عکاس پیشکسوت سینما است با هدف تقدیر از این هنرمند در موزه سینما به نمایش درمی‌آید.
این مستند روز دوشنبه ۱۸ دی‌ماه ساعت ۱۶ در سالن فردوس موزه سینما نمایش داده می‌شود و بعد از نمایش فیلم با حضورعلاقمندان سینما و هنر عکاسی، دوستان این هنرمند طی مراسمی از تلاش‌های او در ثبت تصاویر خاطره‌انگیر و نقش‌آفرینی‌ها تقدیر می‌کنند .
این هنرمند پیشکسوت در فیلم‌هایی همچون: لانه عقاب‌ها، عملیات کرکوک، آخرین خون، ساده لوح، گریز، ضربه آخر، چشم شیطان، گارد ویژه و … نقش آفرینی داشته است.
ورود برای عموم در این برنامه رایگان و آزاد است.

اتاق کودک و نوجوان موزه سینما راه اندازی شد

همزمان با ولادت حضرت فاطمه (س) اتاق کودک و نوجوان موزه سینما راه اندازی شد.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، پس ازطراحی، بازسازی و چیدمان جدید، اتاق کودک و نوجوان موزه سینما امروز همزمان با ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) راه اندازی شد.
این اتاق شامل: عروسک‌های فیلم‌های کودک نوستالژی سینمای ایران از جمله در به درها، کلاه قرمزی و پسر خاله، گلنار، الو الو من جوجوام و ….، مانیتورهای لمسی با قابلیت پخش بخش‌هایی از فیلم‌های کودک و نوجوان به همراه معرفی عوامل فیلم‌ها، همچنین مانیتورهایی که در آن برای کودکان انیمیشن‌های برجسته تاریخ سینمای ایران معرفی و نمایش داده می شود، است.
در این بخش از مجموعه فرهنگی تاریخی موزه سینما جوایز مربوط به سینمای کودک و نوجوان نیز نگهداری می‌شود.
بازید برای دیدن این اتاق همه روزه به جز شنبه‌ها از ساعت 10 تا 17:30 می‌باشد.

مقدسیان تفکر عدالتخواهی داشت

مستند «سرود دشت نیمور» ساخته زنده یاد محمدرضا مقدسیان در قالب برنامه «شب‌های مستند» عصر روز گدشته در موزه سینما به روی پرده رفت.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، بعد از نمایش فیلم حمید جعفری مستندساز درباره سینمای زنده یاد مقدسیان و میراث سینمایی او گفت: مهمترین آثار این مستندساز شاخص در دهه‌ شصت و هفتاد ساخته شده است. اما او با اولین فیلم‌هایش خود را به عنوان فیلمسازی دقیق مطرح کرد، از فیلم اول او نسخه‌ای در دست نیست اما فیلم دومش «نگارگر الطافی» و به ویژه فیلم دوم او «کوره پزخانه» آثاری مهم و دقیق و آراسته‌ای هستند که با ساخت آن‌ها به عنوان فیلمسازی مهم مطرح می‌شود. سینمای مقدسیان مبتنی بر بازسازی است. مقدسیان معتقد بود سینمای مستند بدون بازسازی امکانات زیادی را از دست می‌دهد.

«گفت و گو در مه»؛ تنها فیلم بازسازی نشده مقدسیان است

جعفری ادامه داد: زمانیکه در تحول یک رویداد حاضر نیستیم یا باید آن را تعریف کنیم و یا به شیوه‌های مختلف آن را نشان دهیم. مقدسیان به سینمایی کردن امر واقع بسیاراهمیت می‌داد، منظور از سینمایی کردن، صرفا به تصویر کشیدن آن نیست. سینما باید ابزاری باشد که ایده‌ی مرکزی شما را متبلور کند.

جعفری درباره ویژگی‌های سینمای مقدسیان افزود: او در بازسازی بسیار وفادار به ایده‌ای بود که از موضوع  می‌گرفت. امروزه شاهد سینمایی هستیم که همه چیز را بازسازی می‌کند اما بازسازی در خدمت داستان‌پردازی است و یا فیلمساز بازسازی خود را پنهان می‌کند و گویی دوربین بی واسطه در محل حضور دارد. این روش فاصله زیادی با شیوه بازسازی مقدسیان دارد.

وی با تاکید بر نقش بازسازی در سینمای مستند، گفت: موضوع این فیلم، لایروبی نهر نیمور است. می‌شد از این موضوع گزارشی تهیه کرد اما مقدسیان در این موضوع ایده‌ای به دست آورد که ارتباط عمیقی با فرهنگ ایران دارد و آن «حماسه» است. او برای تبلور ایده‌ی حماسه در فیلم راهی به جز بازسازی نداشت. در فیلم می‌بینیم که مردمی با همیاری، نهری را لایروبی می‌کنند. در این اتفاق در طبیعت خودش نظمی وجود دارد که از چشم ما پنهان است حس می‌شود اما دیده نمی‌شود. برای نشان دادن این نظم ناگزیر در واقعه تصرف می‌کنید، چون باید واقعه را از فضای سه بعدی به پرده‌ی دو بعدی منتقل کنید و نظمی ویژه‌ی پرده بسازید. این کار را جز با بازسازی نمی‌توان تصویر کرد.

همچنین در ساختار تصویری فیلم گفت ترکیب بندی‌ نماهای فیلم نقاشانه است و جزئیات بسیار ظریفی در آن لحاظ شده است به عنوان مثال، نماهای لانگ شات لایروبی در سکانس لُقووَرز و صحنه‌ی قربانی.

جعفری در پاسخ به این پرسش که آیا فیلم «سرود دشت نیمور» فیلمی مردم‌نگارانه است؟ گفت: این فیلم اثری مردم‌شناسانه نیست، اما دارای ویژگی‌های مردم‌نگارانه است. در بسیاری از آثار مقدسیان ویژگی‌های مردم شناسانه وجود دارد اما سینمای او مردم شناسانه نیست.

جعفری افزود: در اوایل فیلم، نمایی از یک تپه می‌بینیم و بعد بیل‌هایی که از پشت تپه بالا می‌آیند و سپس جمعیتی همه بیل به دوش‌ و فرد جلودار انها مثل یک سردار پدیدار می‌شوند. این تصویر به ما چه می‌گوید؟ گویی عده‌ای دارند به جنگ می‌روند. این تصویرِ رفتن مردم به جنگ طبیعت است. سر و سامان دادن این نما به گونه‌ای که بتواند چنین منظوری را منتقل کند، جز با بازسازی به دست نمی‌آید. اهمیت فیلم در این است که ایده خود را که درباره‌ حماسه‌ همیاری مردم نیمور است و ریشه در سنت آن مردم دارد را به صورت سینمایی بیان می‌کند.

جعفری افزود: مقدسیان هم سینما را بلد بود و هم می‌توانست با مردم ارتباط برقرار کند. اینکه جمعیت زیادی از افراد روستا را روزهای متوالی مقابل دوربین بیاوریم به هیچ وجه کار ساده‌ای نیست.

وی در ادامه بیان داشت: مقدسیان را بدون محمدرضا اصلانی نمی‌شود تعریف کرد. مقدسیان سینما را از آقای اصلانی آموخته بود. تهیه کننده‌ اولین فیلم مقدسیان «ملحمه‌ی آخر» و همینطور یکی از مهم‌ترین فیلم‌های او «کوره‌پزخانه» آقای اصلانی بود. همچنین در چند فیلم از جمله مجموعه‌ «کودک و استثمار» دستیار آقای اصلانی بود.

وی ادامه داد: سینمای اصلانی نیز مبتنی بر بازسازی است، البته او مسیری دیگری را طی می‌کند. مقدسیان در هنگام ساخت این فیلم ارتباط نزدیکی با اصلانی داشته و آقای اصلانی در جلسات متعددی برای او و دوستان دیگری درباره‌ نقاشی و به ویژه نقاشی ایرانی بحث می‌کرده است. استواری ترکیب‌بندی‌ها در این اثر، نتیجه دانشی است که در همین جلسات از آن‌ها برخوردار شده بود. مقدسیان در ترکیب‌بندی‌ها دقت و حساسیت‌ زیادی داشت که نقش محمدرضا اصلانی در این موضوع بسیار پررنگ است.

این مستند ساز درباره نقش پژوهش در سینمای محمدرضا مقدسیان نیز گفت: او به پژوهش اهمیت زیادی می‌داد اما مسئله وی این بود که پژوهش یک اثر چگونه می‌تواند بیانی سینمایی پیدا کند. در نگاه او، پژوهش برای فیلمساز معنای متفاوتی با پژوهش از منظر یک نویسنده داشت. سینمای مستند عرصه‌ای متکثر است و انواعی از فیلم‌های مستند ساخته می‌شوند که همگی آنها را به عنوان سینمای مستند می‌دانیم. نگاه مقدسیان این نبود که با آثار خود صرفا اطلاعاتی را به مخاطب منتقل کند، بلکه همواره به دنبال تبلور سینمایی ایده‌ی مرکزی‌اش بود. در این فیلم ایده او، حماسه همیاری در میان مردم است. در آثار او ایده‌ها هر یک به شکلی دراماتیزه می‌شوند.

وی پیرامون همکاری طولانی مدت محمود بهادری با مقدسیان نیز خاطرنشان کرد: زنده یاد بهادری یکی از شاخص‌ترین فیلمبرداران سینمای مستند ما بود. البته مقدسیان همیشه با فیلمبرداران بسیار خوبی کار کرد و خود را مدیون آن‌ها می‌دانست. او همیشه می‌گفت فرهاد صبا فیلمبردار «آب و آبیاری سنتی در ایران»  باعث شد من فیلمساز شوم و چنین ارتباطی را با  بهادری هم داشت.

او همیشه می‌گفت این فیلم بدون بهادری به سرانجام نمی‌رسید. او همچنین فیلم  خیزاب و نیز سه فیلم درباره استادان موسیقی نواحی ایران را با همکاری محمود بهادری به عنوان فیلمبردار ساخت.

مقدسیان فیلمساز بسیار هوشمندی بود

جعفری درباره شرایط  تولید «سرود دشت نیمور» توضیح داد: ساخت این فیلم در آن زمان بسیار مهم است. امروزه دیگر امکان تولید چنین فیلم‌هایی وجود ندارد. در آن مقطع دکتر مرتضی فرهادی به مقدسیان اطلاع می‌دهند که این آیین برای آخرین بار است که انجام می‌شود و مقدسیان هم تلاش خود را برای ساخت فیلم به کار بست و البته مدیر گروه تلویزیون هم از ساخت این فیلم حمایت کرد.

در مورد  پلان‌های مربوط به لایروبی، امکان برداشت‌هایی متعدد وجود نداشت و مقدسیان این سکانس‌ها را با دو دوربین فیلمبرداری کرد. اما پیش از فیلمبرداری صحنه را بسیار خوب سازماندهی کرده بود.

وی در پاسخ به پرسشی درباره «سینما وریته» نیز ابراز داشت: گاهی سینما وریته تنها در ظاهر اتفاق می‌افتد، در حالیکه نه تنها همه بازسازی است بلکه در آن دروغ‌هایی هم گفته می‌شود. البته خریدار هم برای آن‌ها وجود دارد چراکه به کیلشه‌های رایج پاسخ می‌دهند.

در ادامه این نشست، اُرد عطارپور فیلمساز شناخته شده سینمای مستند نیز درباره سینمای  مقدسیان گفت: من در فیلم «دو، سه چیزی که می‌توانم بگویم» با مقدسیان به عنوان تهیه کننده همکاری داشتم؛ او فیلمساز بسیار هوشمندی بود. فیلم «گفت و گو در مه» او یک اثر فوق العاده در سینمای مستند ایران به شمار می رود‌.  مقدسبان در اواخر دوران کاری ، کمی سبک کارش اش تغییر کرد که به نظرم این تحول حاصل تغییر در دیدگاه او نبود، بلکه به دلیل مشکل فیزیکی بود که با بالارفتن سنش پیدا کرده بود.

وی ادامه داد: مقدسیان دارای تفکر عدالت‌خواهانه بود و اقشار فرودست را همراهی می‌کرد و این مسئله در فیلمی که تماشا کردیم نیز نمود دارد. او ذهن بسیار پیچیده‌ای داشت و فکر می‌کنم در این فیلم به دنبال خلق شخصیت دیگری هم بوده است. در ذهن  مقدسیان همیشه مواردی وجود داشت که به صورت علنی نمی‌توانست آن‌ها را مطرح کن به همین دلیل تلاش می‌کرد به روشی دیگر این موارد را در ذهن مخاطب بنشاند.

عطارپور با بیان اینکه نسبتی در فیلم و استفاده از شیوه بازسازی وجود دارد، بیان داشت:  درباره این روش نمی‌توان با قطعیت گفت استفاده از بازسازی تا چه میزان درست است.او در شیوه‌هایی چیره دست بود و از هوش و قدرت تخیل بسیار بالایی بهره می‌برد. درواقع می توان گفت محمدرضا مقدسیان فیلمسازی بود که فیلم‌های او همیشه باقی خواهد ماند و خودش نیز هرگز تکرار نخواهد شد.

در ادامه سعید رشتیان از مستندسازان پیشکسوت سینمای ایران نیز درباره «سرود دشت نیمور» و سایر آثار مقدسیان گفت: افراد زیادی در این فیلم حضور داشتند که وجودشان بسیار مهم است. از جمله زنده یاد بهادری که بر نقش وی در مجموعه آثار مقدسبان باید تاکید  زیادی شود. من از طریق پژوهش و نگارش با این افراد آشنا شدم و این شانس را داشتم تا تهیه کننده یکی از فیلم‌های مقدسیان باشم.او در کار خودش بسبار حرفه ای بود و درعین حال نزدیک بودن به او، لذت‌ها و گرفتاری‌های زیادی به همراه داشت.

وی درباره بازسازی در سینمای مستند بیان داشت: امروز برای ساده تر شدن کارها به سراغ بازسازی می‌روند اما در گذشته اینگونه نبود. سینمای مستند در آن دوره به نوعی ادامه سینمای موج نویی است که در سینمای داستانی وجود داشت‌. برای فیلمساز ایده کانونی مهم است و او می‌اندیشید که چگونه از آن به روایتی سینمایی دست پیدا کند. در آن دوره افرادی همچون ابراهیم مختاری و محسن عبدالوهاب تلاش کردند که چگونه می‌توان به واقعیت بصری سینمایی نزدیک شد.

رشتیان در پایان بیان داشت:  این دوره یک مکتب و تجربه در سینمای مستند به شمار می‌رود که به معنای آمیختگی و نزدیک شدن به واقعیت است به همین دلیل سوژه را در موقعیتی قرار می‌دادند که واکنش‌های مورد نظرشان را نشان دهد.

منوچهر شاهسواری: نسل ما تغییر را یک نیاز مهم می‌دانست

موزه سینما در ادامه انتشار سلسله برنامه‌های تاریخ شفاهی خود به مناسبت زادروز «منوچهر شاهسواری» تهیه کننده سینما و مدیر فرهنگی بخش‌هایی از گفتگوی این هنرمند را منتشر کرده است که در زیر می‌خوانید.

منوچهر شاهسواری با بیان اینکه در سال ۱۳۳۶ در بندر ماهشهر متولد شده و اصالتش مربوط به لرهای بختیاری است، گفت: یادم می آید در چابهار با پدیده‌ای به نام «عکس» مواجه شدم و زمینه مطالعاتی نظیر مجله و کتاب به اندازه‌ای که در آن زمان مرسوم بود، در خانواده من هم وجود داشت.

وی با بیان اینکه علاقه زیادی به مطالعه داشته است، افزود: علاقه ام به اندازه ای بود که وقتی مادرم سبزی می‌خرید حتی روزنامه‌های که دور آن پیچیده شده بود را می‌خواندم البته این موضوع در بسیاری از افراد هم نسل من رایج بود.

شاهسواری خاطرنشان کرد: پدرم یک دوربین عکاسی بسیار ابتدایی به من جایزه داد و همان دوربین دریچه تازه‌ای را به روی من گشود. با آن دوربین عکس‌هایی می‌گرفتم و برای ظهور آن‌ها را به زاهدان ارسال می‌کردم البته بعدها خودم چاپ عکس را یاد گرفتم. مدتی گذشت و این روند ادامه داشت تا اینکه به سراغ دوربین‌های حرفه‌ای‌ رفتم.

وی با اشاره به فعالیت های تئاتری خود نیز بیان داشت: در نوجوانی در این مدیوم فعالیت داشتم یادم می آید در یک نمایش نقش سربازی که در دفاع از وطن شهید می‌شد را بازی می‌کردم.

شاهسواری درباره شیوه زندگی خود بیان داشت: در نوجوانی پدرم هفته‌ای یک بار ما را سینما می‌برد. ما مرتب و حداقل هر ماه یک بار از بندر ماهشهر به آبادان سر می‌زدیم. در آن‌ سال‌ها در سینما تاج آبادان فضای خاصی از  نظر فرهنگی وجود داشت. من از دوران کودکی تصاویر جذابی از پالایشگاه و انعکاس چراغ‌های آن به روی اروند در خاطرم دارم.

شاهسواری با بیان اینکه در تبریز به دبیرستان فردوسی رفت، ادامه داد: در آن دوران در واحد فوق برنامه، نشریه‌ای را تولید می کردیم و مربی داشتیم که فارغ التحصیل تئاتر بود که با ما  تمرین‌های بدن و بیان انجام می‌داد. او ما را به دانشجویی معرفی کرد که در دانشگاه تبریز درس می خواند و کلاس آموزش سینمای هشت میلیمتری را راه انداخته بود. در آنجا فیلمبرداری و مونتاژ را آموختیم و تعداد زیادی فیلم برای سینمای آزاد تبریز ساختیم.

شهسواری با بیان اینکه در یک مدرسه‌ای عکاسی و فیلمبرداری یاد گرفته و یاد هم می داده، گفت: در همان دوره نوجوانی حتی فیلمبرداری درس می‌دادیم،  دوربین را در اختیار بچه‌ها قرار می‌دادم و در پارک فیلمبرداری می‌کردیم. در همان دوره باید عکس می گرفتیم و خودمان عکس‌ها را به ظهور می‌رساندیم. عزیز ساعتی و محمود ریگی از اساتید آنجا و از بچه‌های همان مدرسه بودند که هم می آموختند و هم به ما درس می دادند. محمود سماک باشی، جهانگیر میرشکاری و بهروز معاونیان نیز از هم دوره‌های من بودند؛ افرادی که امروز در این حرفه سرآمد هستند.

وی خاطرنشان کرد: آن زمان در تلویزیون محیطی آموزشی حاکم بود بدین معنی که در استودیو برنامه ضبط می کردیم و افراد به نوبت مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده می‌گرفتند.

شاهسواری با بیان اینکه قرار بود برای ادامه تحصیل به دانشگاه یو سی ال ای برود، ادامه داد: من پذیرش و ویزا را دریافت کرده بودم و برای ۲۲ شهریور سال ۱۳۵۷ بلیط داشتم. ۱۶ شهریور در روز پنجشنبه نمازعید فطر برگزار شد؛ همان نماز معروفی که آقایان مطهری و مفتح در تپه قیطریه اقامه کردند و پس از آن، راهپیمایی عظیمی تا پیچ شمیران به راه افتاد و من با افراد زیادی به راهپیمایی پیوستیم و در آنجا به دعوت آقای نوری از علمای خیابان پیروزی، برای روز بعد قرار راهپیمایی گذاشتیم.

شاهسواری درباره حوادث آن روز مهم خاطرنشان کرد: آن روز  شیفت کشیک من در تلویزیون بود. در واحد نور نشسته بودیم و جسته و گریخته اخباری از بیرون به ما می‌رسید. دوستی به نام جواد عظیمی نژاد، فیلمبردار واحد خبر به من زنگ زد و گفت به عنوان دستیار همراه او باشم تا به میدان ژاله ( میدان شهدا فعلی) که درآنجا تظاهرات شده است، برویم. در شلوغی این مسیر نمی‌شد به حرکت ادامه داد، اما جواد رفت و از تظاهرات فیلمبرداری کرد. وضعیت حیرت آوری بود و صدای هلی‌کوپتر و تیراندازی شدیدی به گوش می‌رسید و من برای اولین بار بود که چنین اتفاقی را تجربه می‌کردم. شب که به خانه آمدم حال خوشی نداشتم‌. حالا دیگر شهر از همه چیز مطلع شده بود. اولین بار بود که پدرم به من چیزی گفت و من گوش نکردم. او به من گفت تو چهار روز دیگر مسافری اما من هیچ وقت به آن سفر نرفتم…

شاهسواری درباره دلیل اینکه چرا ترجیح داد در ایران بماند، بیان کرد: ما نسلی بودیم که فکر می‌کردیم نیازمند تغییر مهم هستیم، نسلی که ریشه‌ای قوی داشت و در دوره دانشجویی، اعلامیه پخش کرده و اعتصاب می‌کردیم.

نمایش مستندی از زنده یاد «محمدرضا مقدسیان» در موزه سینما

مستند «سرود دشت نیمه ور» ساخته زنده یاد محمدرضا مقدسیان در موزه سینما نمایش داده می شود.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، در ادامه نمایش های ویژه فیلم های مستند در موزه سینما تحت عنوان «شب های مستند» با مشارکت انجمن صنفی تهیه کنندگان سینمای مستند فیلم «سرود دشت نیمه ور» بر روی پرده سالن فردوس موزه سینما می رود.
در سومین نشست شب های مستند که روز سه شنبه ۱۲ دی ساعت ۱۷ برگزار می شود، حمید جعفری مستندساز درباره فیلم صحبت خواهند کرد.
مستند «سرود دشت نیمه ور» درباره‌ی آیین لایروبی نهر «نیمور» است که اسفندماه هر سال توسط اهالی نیمور و «باقرآباد» انجام می‌شود. این فیلم ابتدا به آیین لایروبی یعنی نحوه‌ی کار، همراهی و مشارکت اهالی می‌پردازد و بعد به مراسم جشنِ پس از لایروبی .
ورود در این برنامه برای عموم آزاد و رایگان است.

پژمان مظاهری پور : تخت جمشید هنوز هم اسراری ناشناخته دارد

اولین برنامه «فیلمواره چشم هفتم در میراث» توسط موزه سینما با همکاری شورای بین المللی موزه‌ها(ایکوم) با نمایش مستند «معمای تخت جمشید»، عصر روز گذشته در موزه سینما برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، پژمان مظاهری پور کارگردان این اثر در ابتدای صحبت‌های خود گفت:  فیلمی که مشاهده کردید از مجموعه ایران باستان است که سال ۱۳۹۶ تولید آن آغاز شد و تا سال ۱۴۰۰ مراحل تحقیق و تدوین آن به طول انجامید. کار پژوهشی این اثر زیرنظر دکتر رزمجو انجام شد. فیلم اول از این مجموعه در ارتباط با شروع کاوش‌ها و تا جنگ جهانی دوم را دربرمی‌گیرد. فیلم دوم نیز درباره کاوش در تخت جمشید است که مربوط به اهمیت زنده یاد علی سامی اولین باستان شناس ایرانی است که در بنیاد تخت جمشید شروع به کاوش می‌کند.

وی ادامه داد:  در این فیلم همچنین به فعالیت‌های مرمت و حفاظت ایتالیایی‌ها  پرداخته شده است که همین امر منجر به شناسایی نقش‌هایی همچون «بارعام خشایار شاه» شده است که امروزه در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود. پایان فیلم دوم، مصادف با سال ۱۳۵۷ است و فیلم سوم، درباره مجموعه مطالعاتی است که شاهرخ رزمجو درباره برخی سازه‌های تخت جمشید از جمله «کاخ تچر»، «کاخ زنان» و «کاخ سه دروازه» انجام داده است و همچنین به تحلیل و بررسی نقش بارعام که در ضلع شرقی کاخ آپادانا تخت جمشید می‌پردازد.

مظاهری پور درباره دشواری های ساخت فیلم مستند درباره مجموعه تخت جمشید و چالش های پیش روی خود گفت: در ارتباط با کاربری بناهای تخت جمشید تا کنون فیلم‌های متعددی ساخته شده است،آثاری که به توضیح دوره هخامنشی مخصوصا دوره داریوش می‌پردازند و نحوه زیست آن دوره را بیان می‌کنند اما کم تر پیش آمده که همکاران ما درباره تحلیل تاریخ باستان شناسی فیلمی بسازند. زمانی که من در حال ساخت این فیلم بودم، هم‌زمان ارد عطارپور هم در حال ساخت فیلمی درباره لوحه‌های بخش شمالی این مجموعه بودند و فیلمبرداری‌ها به صورت هم زمان پیش رفت که اثر بی نظیری را ارائه کرده است.

وی خاطرنشان کرد: من معتقدم تخت جمشید هنوز هم اسراری ناشناخته دارد که فاش نشده و جای کار بسیاری برای محققین و فیلمسازان دارد.

وی درباره تجربه شخصی خود در تولید این فیلم  افزود: «معمای تخت جمشید» اثری بود که با فکر تولید شد و در حدود  یک سال نگارش کار به طول انجامید. متن‌های فراوانی درباره تخت جمشید وجود دارد و تا کنون مطالعات زیادی بر روی آن صورت گرفته است.هنگام فیلمبرداری دقیقا می‌دانستیم که چه چیز می‌خواهیم. بخشی که بیش از همه به طول انجامید، تدوین بود که علت آن، به بوجود جزئیات ناشی از تحقیقات مفصل ما بازمی‌گشت.

مظاهری‌پور در ادامه افزود: دسترسی به مستندات تصویری بسیار سخت بود و ما از مراجع مختلف به آن‌ها دسترسی پیدا کردیم. برنامه پارس در قاب تصویر، در سال ۲۰۰۵ در کشور آلمان برگزار شد. آلمان‌ها به اثری آرشیوی در موزه فیلم مسکو در روسیه دست پیدا کرده بودند و من نسخه‌ای از آن را یافتم و این اثر تاکنون در فیلم‌های مختلفی استفاده شده است. وی خاطرنشان کرد: همچنین آرشیو پتک؛ اولین فیلمی است که قبل از کاوش ها و در سال ۱۳۱۰ گرفته شده است. این‌ها منابعی هستند که وجود دارند اما دسترسی به آن‌ها بسیار دشوار است.

مظاهری‌پور درباره حساسیت‌های موجود درخصوص فیلمبرداری از مکان‌های تاریخی گفت: فیلمبرداری در سایت‌ها و محوطه‌های تاریخی دشواری‌های فراوانی به دنبال دارد. در حالی که بسیاری از مردم به راحتی وارد این مکان‌ها شده و روی آثار باستانی یادگاری می‌نویسند. کار کردن در این فضاها نیاز به آگاهی از مسائل باستان شناسی، تاریخ و مرمت دارد که در نتیجه باعث می‌شود تا بتوانیم مسایل فنی را به درستی در اثر خود به کار بگیریم.

وی ادامه داد: مستندهای باستان شناسی، وسیله‌ای برای دیده شدن فعالیت‌های مرتبط با باستان شناسی هستند. درواقع این حوزه، ویترین کشور ما به حساب می‌آید. محوطه‌ و سایت های فراوانی در این کشور وجود دارد که گردشگری موجب تخریب آن‌ها می‌شود و حتی بسیاری از راهنمایان گردشگری آشنا نیستند تا برخورد درستی با این مجموعه‌ها داشته باشند و در این میان تلاش من ثبت این بناها است.

این فیلمساز در پاسخ به سوال مرجان حاجی رحیمی، کارشناس حوزه میراث فرهنگی مبنی بر تخریب محوطه‌های باستان شناسی خاطر نشان کرد:  متاسفانه قاچاقچیان باستان شناسی، افراد زیرک و باسوادی هستند و حتی پیشنهاد ساخت فیلم در خصوص فعالیت‌های خود را به من داده‌اند اما من هیچ وقت نپذیرفتم. درحال حاضر دوستان عزیزی در سالن هستند که در منطقه سیلک کاشان به کاوش می‌پردازند و در همراهی با مردم، به آن‌ها اجازه می‌دهند که در کاوش‌ها حاضر باشند. خوشحالم که جمعیت زیادی در سالن حضور دارند و مشخص است که اقبال به چنین آثاری بیشتر شده است. هر اندازه فرهنگ در جامعه ما  گسترش یابد، سبب می‌شود تا توهم وجود گنج‌ در محوطه‌های تاریخی از میان برود.

پژمان مظاهری‌پور درباره فعالیت‌های جدید خود  بیان داشت: درحال حاضر بر روی سری دوم مستند «ایران باستان» کار می‌کنم که یکی از فیلم‌ها، مربوط به تاریخ مطالعات سیلک  و بخش دیگر در ارتباط با کاوش‌های جندی شاپور است که در سال ۱۳۹۵ و توسط دکتر یوسف مرادی به انجام رسید.

فرهاد ورهرام مستندساز شناخته شده از جمله افراد حاضر در این نشست بود که در سخنانی گفت: در ایران نهادهای فرهنگی و موزه‌ها، مانند کشورهای دیگر باید از مستند سازان برای تولید فیلم‌های مرتبط با این حوزه دعوت کنند و  نیاز است تا برای این کار فرهنگی هزینه شود .

پژمان مظاهری‌پور در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان داشت: ۲۲ سال پیش که این حرفه را شروع کردم، به سخنی می‌توانستیم در سایت باستان شناسی کار کنیم. این حرفه به شدت ارتباط سختی با رسانه برقرار می‌کرد. اینکه امروز چنین جلساتی برگزار می‌شود نشان می‌دهد اعتماد میان حوزه باستان شناسی و رسانه‌ها برقرار شده است که اتفاق بسیار بزرگی به شمار می‌آید. با توجه به اقبالی که نسبت به این فیلم‌ها به وجود آمده ممکن است در آینده نهادها‌ی گوناگون، بخشی از هزینه‌ها را برعهده بگیرند و در این خصوص جای امیدواری وجود دارد.

در ادامه حاجی رحیمی به کاوش‌های باستان‌شناسی در منطقه شوش اشاره کرد و مظاهری در این خصوص گفت: شوش در گذشته تپه‌ای بوده که به منظور یافتن آثار باستاتی شخم‌ زده شده است. دمورگان این منطقه را به شیوه کار معدن کاوی، مورد  کاوش قرار داده و به کف آن رسیده است. شیوه کار در این ناحیه گویای این موضوع بوده که چگونه تخریب‌ها صورت گرفته است. من معتقدم باستان شناسی کار شریف و بسیار مهمی محسوب می‌شود.

وی در ارتباط با مقوله خروج آثار باستانی از کشور عنوان کرد: این آثار به هیچ‌وجه نباید از ایران خارج می‌شدند و من از وجود آن‌ها در موزه‌هایی نظیر لوور راضی نیستم. اما در هر صورت اینکه اشیاء باستانی در بخش ایران و با تعریف تاریخ ایران نمایش داده می‌شود ،خوب است. بسیار دردناک است که ما باید آثار مرتبط با گذشته کشور خود را در جای دیگری از دنیا ببینم.

مظاهری‌پور با اشاره به انفعال سینما و تولیدات نمایشی کشور نسبت به تولید آثاری با موضوعیت باستان‌شناسی ابراز داشت: هنگامی که به باستان شناسی می‌پردازیم باید تحلیل را وارد کار کرده و درام به وجود آوریم. اگر بخواهیم به باستان شناسی و اسناد وفادار باشیم، باید به داده‌های علمی توجه کنیم.

وی خاطرنشان کرد: در ایران تعداد زیادی محوطه و سایت تاریخی وجود دارد اما سریال های تاریخی ما به آن نمی‌پردازند. علت این است که ایجاد درام در این زمینه، کاری سخت و دشوار است.

در این برنامه افرادی همچون فرهاد ورهرام، ارد عطارپور، مهدی باقری محسن معصومی فخرالدین سیدی و جمعی از علاقه‌مندان به سینمای مستند حضور داشتند.

نمایش «معمای تخت جمشید» در موزه سینما

پژمان مظاهری پور با «معمای تخت جمشید» به موزه سینما می‌آید.
به گزارش روابط عمومی موزه سینما، برنامه«فیلمواره چشم هفتم در میراث» با همکاری موزه سینما و ایکوم (شورای بین المللی موزه‌ها) هرماه برگزار می‌شود که طی آن یک فیلم نمایش داده می‌شود و بعد از آن جلسه نقد و بررسی اثر نیز برگزار خواهد شد.
در اولین برنامه، فیلم مستند «معمای تخت جمشید» روز شنبه نهم دی ماه ساعت 16 در سالن فردوس موزه سینما نمایش داده خواهد شد و بعد از نمایش فیلم «پژمان مظاهری پور» کارگردان  و مستندساز به همراه مرجان حاجی رحیمی کارشناس میراث فرهنگی درباره این اثر سخنرانی خواهند کرد.
این مستند  روایتی از تاریخ باستان شناسی « تخت جمشید»  است.
ورود در این برنامه برای عموم آزاد و رایگان است.

 

فرهاد ورهرام در موزه سینما مطرح کرد: «عروسی مقدس» یک مستند مردم نگار است

در ادامه برنامه «شب‌های مستند» موزه سینمای ایران فیلم «عروسی مقدس» با حضور فرهاد ورهرام، کارگردان و دکتر پروین ثقه‌الاسلام استاد دانشگاه و پژوهشگر میراث فرهنگی عصر روز گذشته نمایش داده شد‌.

به گزارش روابط عمومی موزه سینما، فرهاد ورهرام بعد از نمایش فیلم درباره روند پژوهش مستند مردم‌نگاری «عروسی مقدس» گفت: در سال ۱۳۶۸ نصرالله کسرائیان از عکاسان شناخته شده، سفری به این روستا داشته است و این روستا و مراسم آیینی آن به واسطه عکس‌های کسرائیان به ایرانیان معرفی شد. آن عکس‌ها در کتاب «سرزمین ما ایران» و کتاب «کردستان» منتشر شد.

وی ادامه داد: کسرائیان یک سال بعد از من خواست برای سفر به همان محل برویم. یادم می‌آید در سال هفتاد با وجود برف شدیدی که می‌بارید آن سفر را رفتیم. به دلیل شرایط جوی نامساعد نزدیک به ۳۰ روز در آن ده  ماندیم و به عکاسی و کار پرداختیم. بعد از آن به وین رفتم و آلفرد یاناتا که معاون موزه مردم‌شناسی وین بود و به زبان فارسی صحبت می‌کرد، نسخه‌ای از فیلم «تاراز» که درباره کوچ بختیاری‌ها ساخته بودم را دیده بود. او از کارهای اخیر م پرسید و داستان منطقه را برای او گفتم. از من خواست ایده ام را به صورت فیلم به او ارائه دهم. در سال ۷۲ فیلمبرداری این مستند را انجام دادیم و تا پایان سال ۷۴ نیز تدوین آن به طول انجامید.

فیلم مستند به مثابه اشیاء تاریخی

ورهرام با اشاره به عوامل مستند خاطرنشان کرد:  متاسفانه یکی از فیلمبرداران این فیلم زنده یاد مرتضی پورصمدی مدتی پیش فوت کرد و گوینده اثر هم زنده یاد هوشنگ آزادی‌ور بود.

ورهرام درباره حفظ و ادامه دار بودن رسوم ‌ها در زمان حال گفت: متاسفانه این روزها آیین‌ها و مراسم ها کم رنگ شده است. مراسم پیرشالیار نیز که در نیمه بهمن برگزار می‌شود نیز به همین مسئله دچار شده است. من موضوعاتی که مقابل دوربین می‌برم را تعقیب می‌کنم. فیلمی درباره بختیاری‌ها در سال ۱۳۶۶ ساختم که در آن جامعه‌ کوچ نشین را تعقیب کردم. امروزه شاهد هستیم بسیاری از این افراد کوچ‌رو، حاشیه نشین شهرها هستند.

وی ادامه داد: مراسمی که در فیلم شاهد آن بودید، دیگر به این شکل وجود ندارد. در این روستا، ساختمان‌ها و کوه‌ها برای ساخت خانه‌های تازه تخریب شده‌اند. همچنین ورود زیاد گردشگران و عکاسان باعث شده بزرگان روستا دیگر این مراسم را برگزار نکنند.

ورهرام با بیان اینکه فیلمی را بعد از سی سال ساختم که دیگر شباهتی به شکل سابق خود در اورامان ندارد، خاطر نشان کرد: در فصل بهار مراسمی در این خطه برگزار می‌شد که طی آن، دامداران به بدرقه اولین گروهی می‌پرداختند که به ییلاق می‌رفتند اما امروزه این دو مراسم کهن با یکدیگر ترکیب شده و دیگر شکل سابق خود را ندارند. این فیلم مانند اشیا یک موزه به حساب می‌آید و محققان می‌توانند از آن استفاده کنند.

وی درباره حضور پیوسته خود در منطقه اورامان بیان کرد: نکته جالب این است که اهالی فکر می‌کنند که من باید در تمام مراسم‌های آیینی حاضر باشم. گزارش این فیلم باعث شد جاده اورامان ساخته شود و دامنه خطوط و برق و تلفن به این منطقه کشیده شود. اورامان ۹۹ پیر دارد که شامل موارد مختلفی است.

ورهرام ادامه داد: هنگام ساخت «پیرهای اورامان»، به سه پیرشالیار برخوردم که مربوط به دوره اسلامی بودند. آن‌ها پیش از اسلام دین‌های خود را داشتند. در ابتدای فیلم برای آنکه روایت را از طرف خود بازگو نکنم، آن را به متولی نسبت دادم به همین دلیل صدای گوینده هم متفاوت است و از جایی به بعد خودم صاحب روایت می‌شوم. به نظر من پیرشالیار یک شخصیت افسانه‌ای و اسطوره‌ای است.

حضور «عروسی مقدس» در جشنواره‌های تخصصی مردم‌شناسی

در ادامه ورهرام در پاسخ به سوال یکی از حضار مبنی بر حضور کم‌رنگ زنان در مراسم ها و آیین ها در فیلم گفت: زنان در این مراسم به جز پختن نان نقشی ندارند. اصولاً در بسیاری از مراسم‌های آیینی ما، خانم‌ها نقش پررنگی ندارند.

وی درباره دلیل مرمت نشدن این اثر گفت: من تنها کارگردان فیلم هستم و مالک آن، وزارت علوم اتریش است. البته نسخه‌ای از فیلم را در اختیار فیلمخانه ملی ایران گذاشتم تا جز سندهای آن باشد. «عروسی مقدس» یک فیلم مردم شناسی است و بارها دیده شده و در جشنواره‌های مختلف تخصصی حوزه مردم شناسی در کشورهای آلمان، هلند، کانادا، نروژ و…‌ حضور داشته است.

وی افزود: «عروسی مقدس» یک فیلم مردم شناسی است و ما حق نداریم در چنین آثاری صدا را از جای دیگر وارد کرده یا از موسیقی استفاده کنیم و نباید دست به تحلیل زده و برای مردم از صفت استفاده کنیم. فیلم «تاراز» که مالک آن هستم، در حال بازسازی است و از این بابت خوشحالم اما اگر این اتفاق هم نمی‌افتاد، نگاتیو زیبایی‌هایی دارد که برای من جذاب است. این نکته را هم بگویم که «عروسی مقدس» آخرین اثری بود که هوشنگ آزادی ور، گفتار آن را برعهده داشت.

نقش موزه ها در ساخت فیلم های مستند

در ادامه پروین ثقه الاسلام درباره نقش موزه‌ها در ساخت چنین فیلم‌هایی گفت: زمانی که من به عنوان مدیر مجموعه کاخ گلستان مشغول به کار بودم، تعدادی فیلم مستند  ساخته شد. «آلبوم خانه» کاخ گلستان بعد از موزه انگلیس، دومین آلبوم خانه جهان است.

وی ادامه داد: ما وظیفه داریم علاوه بر تشویق مردم به بازدید از موزه‌ها، از داشته‌های میراثی خود استفاده کرده و آن را در اختیار مستند سازان قرار دهیم. در مجموعه کاخ گلستان آلبوم خانه و مراکز اسناد از مراکزی هستند که جذابیت زیادی برای ساخت فیلم‌های مستند دارند.

وی ادامه داد: موزه‌های ما نظیر موزه ملی و آبگینه پتانسیل لازم را دارند تا به شکل‌های مختلف در چنین آثاری مورد توجه قرار گیرند. موزه مکانی است که باید داشته‌های خود را در  دید مردم قرار دهد. ما در آن مقطع تلاش می‌کردیم دانشجویان هنر خصوصا هنرجویان رشته‌های سینما و نقاشی را جلب کنیم و از آن‌ها بخواهیم آثاری را درباره این موزه تولید کنند. امیدوارم چنین روندی همچنان ادامه دار باشد.

هنرمندان باعث پویایی موزه ها می شوند

این پژوهشگر بیان داشت: یکی از رسالت‌های مهم موزه‌ها این است که داشته‌های خود را در اختیار هنرمندان رشته‌های مختلف قرار دهند تا آثار نگهداری شده در این مراکز دیده شوند. امروزه مردم به موزه گردی عادت کرده‌اند، در حالی که در گذشته این‌گونه نبود. هنرمندان می‌توانند باعث پویایی، زنده بودن و معرفی موزه‌ها شوند.

تقته الاسلام درباره علت ماندگاری مستندهای مردم نگار گفت: در این رابطه قدرت کارگردانی سازنده این آثار، نقش مهمی دارد. اگر فیلم را کارگردانی با عشق و علاقه نساخته باشد، ماندگار نخواهد بود. باید به دنبال ماندگاری یک اثر برای سال‌های طولانی بود. می‌توان با ابتدایی‌ترین وسایل فیلمبرداری، اثر ماندگاری را تولید کرد. عشقی که کارگردان برای ساخت فیلم خود می‌گذارد، نسبت به مسائل تکنیکی امر مهم‌تری به شمار می‌رود.

وی ادامه داد: از نظر من در فیلم مستند تنها ابژه، تکنیک کارگردانی و تدوین مهم نیستند و عشق کارگردان به سوژه است که اهمیت دارد. فیلم‌های آقای ورهرام سرشار از عشقی اینچنین است. اگر فیلم فقط برای فروش یا تشویق ساخته شود، تاثیر زیادی نخواهد داشت. گاهی نیز موضوع فیلم برای فیلمساز مقدس می‌شود و این نکته بسیار مهم است.

در ادامه ارد عطار‌پور، از مستند سازان سرشناس که در جلسه حضور داشت، درباره ضرورت ساخت مستندهای مردم نگار گفت: می‌توانیم از آثاری مانند فیلم‌های فرهاد ورهرام نسبت به زندگی و آیین مردم که در گوشه و کنار دنیا زندگی می‌کنند، اطلاعاتی به دست  آوریم اما متاسفانه در ایران به جز ورهرام فردی دیگری را نمی‌شناسم که به صورت پیوسته مستندهای مردم‌نگار بسازد. او دارای کارنامه پرباری است که روند آن از اواخر دهه چهل شروع شد. در گذشته یک موسسه دانشگاهی وجود داشت و از آنجا بود که این نسل رشد کرد. حتما ضرورتی وجود داشت که این تشکل شکل گرفت اما به دلایل مختلفی متاسفانه ادامه پیدا نکرد.

سپس مهدی آزادی صدابردار این مستند نیز گفت: من برای اولین بار بود که به منطقه کردستان و اورامان می‌رفتم. البته بعدها در مستندهای دیگری با آقایان ضابطی جهرمی و فرهاد ورهرام در این منطقه همکاری داشتیم. مشکلی در رابطه با صدابرداری وجود نداشت اما صداگذاری فیلم چندان خوب نیست که شاید به این دلیل است که صداگذاران آلمانی زبان فیلم، فارسی را بلد نبوده‌اند.

برنامه «شب‌های مستند موزه سینمای ایران» با همکاری انجمن صنفی تهیه کنندگان مستند سینمای ایران، سه شنبه هر هفته ساعت ۱۷ در سالن فردوس برگزار می‌شود.